Indische juweeltjes, het zijn boeken die wij extra onder de aandacht van onze bezoekers willen brengen. Met het derde boek, De gecensureerde oorlog, worden de contouren van deze Indische boekenweek selectie zichtbaar. Auteur Louis Zweers heeft hier zijn ziel en zaligheid in gelegd, en is er – terecht – op gepromoveerd. Het verhaal van De gecensureerde oorlog is een schoolvoorbeeld voor hoe je als overheid oorlogspropaganda voert. Toen, en nu.
Louis Zweers. Foto: http://www.eshcc.eur.nl
Een aankondiging van het boek luidt: “Militaire voorlichtingsdiensten hadden grote invloed op de (foto-) berichtgeving over de oorlog in Nederlands-Indië 1945-1949. Aan de hand van nog niet eerder geraadpleegd archief- en fotomateriaal en gesprekken met legervoorlichters en fotografen is de positie van deze diensten gereconstrueerd. Het resultaat laat zien dat de beïnvloeding van de berichtgeving succesvol was. De legervoorlichtingsdiensten schetsten een te rooskleurig en vertekend beeld van de werkelijkheid in de tropische archipel. Ze voerden een propagandaoorlog en waren niet op zoek naar waarheidsvinding. Ze toonden weinig respect voor de persvrijheid. (bron)”
De meeste proefschriften zijn loodzwaar. Fysiek en in overdrachtelijke zin. Met exact 400 pagina’s is Zweers’ dissertatie fysiek best omvangrijk. Het fijne van een op fotojournalistiek gerichte wetenschapper is echter dat hij juist dat laat zien: plaatjes! Daarmee kom ik meteen op het onderscheidende kenmerk van het werk van Louis Zweers: fotojournalistiek.
Als student aan de Erasmus Universiteit Rotterdam genoot ik van de lessen Fotojournalistiek die Louis Zweers gaf. Met veel oog voor detail en een onbedwingbare behoefte om achter het echte verhaal te komen, vertelde hij ons – toen – over foto’s van ‘onze jongens in Irak’ en de wijze waarop Henk Kamp in beeld kwam. Hij leerde me kijken naar het journalistieke element in foto’s. Dit is overigens meteen de reden dat ik vind dat beroepsfotografen niets te vrezen hebben van burgerjournalisten-met-smartphones: fotojournalistiek is een vak op zich. Maar dat terzijde.
http://youtu.be/u5-APHxW7-E
Door het grote aandeel foto’s – sommige van hetzelfde kaliber dat in 2012 voor veel ophef zorgde – is het meest recente boek van Louis Zweers in fysieke omvang (redelijk) zwaar, maar in overdrachtelijke zin niet. De goed onderbouwde onderschriften vertellen het verhaal van de foto’s en van de invloed van de overheidspropaganda daarop.
Kanttekening is dat De gecensureerde oorlog, in tegenstelling tot het eerder besproken boek Pendek of Vlakke meetkunde, niet geschikt is voor een groot publiek. Ik verwacht dat dit boek vooral van toegevoegde waarde is voor studenten journalistiek, professioneel fotojournalidsten en documentair journalisten. Verder zal dit boek de bijzondere interesse hebben van de studenten politicologie & bestuurskunde.
De gecensureerde oorlog is een imposant naslagwerk, dat voor het eerst nauwgezet en gedetailleerd in kaart brengt hoe de Nederlandse staatspropaganda overuren heeft gedraaid om te verbloemen dat in de oost iets “groots” werd verricht. +1 voor Louis.
De gecensureerde oorlog – Louis Zweers, uitgeverij Walburg Pers (2013). 400 pagina’s.
De gecensureerde oorlog – Louis Zweers (2013)
Laatste reacties