Jamujem/Daisy Thé (c)Indisch3.0/Tabitha Lemon 2012
Ditmaal maken we een uitstapje naar een wat minder voor de hand liggende keuken, die van de Jamu’s. Jamu’s zijn kruidendrankjes en –mengels die door Indonesische medicijnvrouwen verkocht worden aan iedereen die ziek is, of wel wat weerstand kan gebruiken. Daisy, ofwel Jamujem, heeft het stokje overgenomen van haar grootmoeder. Inmiddels heeft Daisy haar eigen mindstylepraktijk, en hoopt zij met haar kennis over geneeskrachtige kruiden, voeding en planten andere mensen te kunnen helpen.
Foto’s: Tabitha Lemon
Jamujem/Daisy Thé (c)Indisch3.0/Tabitha Lemon 2012
Daar ben ik mee opgegroeid
“Als kind logeerde ik vaak bij mijn oma, waar ik zag hoe zij haar brouwseltjes maakte voor zieke mensen. Aan mijn moeder vroeg ik wat deze brouwseltjes eigenlijk waren, alles wat ik zag waren vieze bladeren en dat stonk! Uhl! Wat doet oma eigenlijk? Mijn moeder vertelde mij dat deze maaksels gebaseerd waren op recepten die oma had meegenomen vanuit Indonesië. Oma vertrouwde doktoren en de westerse medicatie niet, en maakte daarom haar medicijnen zelf. Van kleins af aan kreeg ik deze mengsels ook toegediend. De realisatie oh is dat Indonesisch, kwam pas later.In Indonesië kent elk eiland medicijnvrouwen, die Jamu Gendong heten, en Jamu’s verkopen. De bekendste zijn de Javaanse Jamu’s, tot in het Royal Palace zijn zij bekend. Als kind stond ik er niet bij stil dat jamu’s medicijnen waren. De Jamu-traditie is een orale traditie, mijn oma heeft haar kennis overgedragen op mijn moeder. Ik heb onbewust weer veel kennis opgedaan door veel te logeren bij mijn oma. Vervolgens gaf ik vriendinnetjes advies over kruiden, theetjes en smeerseltjes. ‘Hoe weet je dat?’ Vroegen de mensen dan, waarop ik antwoordde: ‘Daar ben ik mee opgegroeid!’
Dat doet mijn oma dus
“Toen ik een paar jaar geleden voor het eerst in Indonesië was, kwam ik erachter dat JAMU een hele lifestyle omvat! Ik sprak er met verschillende vrouwen over diverse Jamu-stromingen. Sommigen willen jamu’s commercieel maken. Maar je hebt ook de oude kern, van oma’s en moeders, die vinden dat jamu’s onderdeel uitmaken van een oude traditie en dat dit geen naam hoeft te hebben. Jamu Gendongs lopen in Indonesië rond met kleine flesjes en Jamu’s in een grote mand op hun rug, ondertussen ‘jamu, jamu, jamu’ roepend. Je kunt dan bij hun een JAMU kopen. Ik bedacht me: Oh dat doet mijn oma dus ook, maar dan gewoon thuis. Daar kwam ook de realisatie dat mensen in Nederland hier ook baat bij zouden kunnen hebben. Zo kende ik veel mensen in mijn omgeving met huidirritaties, ikzelf had daar ook last van. In plaats van het gebruik van hormonencrème stapte ik over op de JAMU-recepten die ik nog kende van mijn oma. En dit hielp!”
Jamujem/Daisy Thé (c)Indisch3.0/Tabitha Lemon 2012
Je lichaam en geest zijn één
“Jamu’s zijn gebaseerd op de natuur en over het algemeen dient djahé als hoofdingrediënt, het verwamt je lichaam, doodt bacteriën en voedt de weerstand. Tamarinde wordt ook vaak als een basisingrediënt gebruikt, en gula djawa dient om de bittere smaak van Jamu’s tegen te gaan. Voor bijna alles heb je wel een jamu. JAMU is eigenlijk het begin van alle medicijnen, maar dan uit de natuur, er komt niets chemisch bij kijken. Het kan zowel een drankje als een poeder zijn. Als het gaat om een smeerseltje, dan gebruik je een vijzel om alle ingrediënten fijn te maken, zo één die je ook gebruikt om sambal te maken. Bijvoorbeeld: gember, laos, bloemen en aloë vera, dit maal je in de vijzel tot een dikke substantie die uitgesmeerd kan worden. Zelf gebruik ik alleen nog maar JAMU, geen westerse medicatie. Ten opzichte van mijn leeftijdgenoten lijk ik ook minder gezondheidsproblemen te hebben. Door Jamu’s te drinken blijf ik sterk, net zoals de havenwerkers in Indonesië die elke ochtend een JAMU drinken. Indonesische vrouwen zien er ook altijd fris en fruitig uit! Dat komt ook door de Jamu’s! Het is niet alleen je gezondheid, je lichaam en geest zijn één.”
Laatste reacties