Indisch Den Haag krijgt tot in elk geval eind 2011 de aandacht van het Haags Historisch Museum en Monumentenzorg van de gemeente Den Haag. De Haagse wethouder Baldewsingh (Volksgezondheid, Duurzaamheid, Media en Organisatie), lanceerde daarvoor vandaag het project Sporen van Smaragd.

Hotel Des Indes in Den Haag, met stadswapen van Batavia boven de ingang.

Het Museum en de dienst Monumentenzorg investeren meer dan 25.000 euro om Indische gebouwen, evenementen, interieurs, gedenktekens en wijken in Den Haag te inventariseren uit de periode 1853 – 1945. “Deze periode is vooral om pragmatische redenen gekozen. De gegevens van de Kamer van Koophandel gaan terug tot 1853. Maar ook omwille van betekenis: 1945 is het jaar waarin Indonesië zichzelf onafhankelijk verklaard heeft,” licht een van de onderzoeksters toe. Stadshistoricus en Tjalie Robinson-kenner Wim Willems zal de vondsten voorzien van een bredere, historische context.

Divers karakter Den Haag zichtbaar maken
“De waarde van dit project voor jongeren is dat we Indische verhalen zichtbaar maken in Den Haag,” vertelt wethouder Baldewsingh me na afloop. “En dat zeg ik niet alleen als wethouder, maar ook als Hindoestaanse migrant. Den Haag heeft vele gezichten, die diversiteit wil je zien in de stad. Dit project kan de verbinding vormen tussen alle inwoners. Zien dat Den Haag niet alleen maar een Hollandse stad is, maar ook een Indische, internationale, geeft nieuwkomers een gevoel van thuiskomen en Hagenaars en Hagenezen een gevoel van herkenning.”

Actieve bijdrage publiek gevraagd
Voor het slagen van Sporen van Smaragd zijn bijdragen van (voormalige) inwoners van Den Haag cruciaal, met internet als doorgeefluik. Zo is http://sporenvansmaragd.ning.com ingericht als kennisnetwerk, waarop (ex-) Hagenaars hun verhalen over en kennis van Indisch Den Haag kunnen delen met anderen. Op www.flickr.com/groups/sporenvansmaragd kunnen mensen foto’s uploaden, ze taggen met #sporenvansmaragd en aangeven waar in Den Haag de foto genomen is. De ideeën over het zichtbaar maken van de vondsten zijn legio, maar nog niet bepaald besloten. Wellicht kan het publiek daar ook suggesties voor indienen.

Wethouder Baldewsingh: "Diversiteit in een stad wil je zien."

Persoonlijke verhalen en interieurs
Verder zijn persoonlijke verhalen en interieurs ontzettend belangrijk, vertelt Elise Mutter van het Haags Historisch Museum me. “We weten natuurlijk niet wat mensen in huis allemaal aan bijzondere voorwerpen en verhalen hebben.” Het stadsmuseum, gelegen aan de Hofvijver, wil die verhalen gebruiken voor een expo over ‘Mijn Indisch Den Haag’. Dit soort verhalen kunnen mensen dus ook kwijt op de ning-community.

In kaart brengen om te beschermen
Opmerkelijk is tot slot de aanleiding van dit project. “Als we niet weten welk uniek Indisch erfgoed we in deze stad hebben, zou het zomaar kunnen gebeuren dat dat erfgoed verloren gaat. Nee, er is geen directe aanleiding om daarvoor te vrezen, maar we hebben nu nergens vastgelegd wat Indisch erfgoed is. Bij een nieuwbouwproject kan nu zomaar waardevol materiaal verdwijnen ,” vertrouwt Elise Mutter me toe. “Bovendien, we denken al heel lang over dit project na, maar de eerste generatie Indische mensen verdwijnt. We moeten snel zijn. En trouwens, wie weet wat dit voor het Louis Couperus-huis kan betekenen, als erkend wordt dat dat Indisch cultureel erfgoed is?”

De dames van Tong-Tong Fair: Florine Koning, Siem Boon en Ellen Derksen.