alfred-birney-rivier-de-lossie1

Sinds 1 mei ligt het nieuwe werk van Alfred Birney in de boekwinkels. Negen jaar na zijn laatste boek, de roman Het verloren lied, is er nu de novelle Rivier de Lossie. Het is een mysterieus verhaal over een man, Birnie, die in een vergeten stuk Schotland op zoek gaat naar zijn Schotse wortels en daar een vrouw ontmoet. Voor Indisch 3.0 las ik het boek. Een aanrader? Ja.

Hoewel ik weinig van het eerdere werk van Alfred Birney ken, valt zijn heldere vertelstijl in vaak korte zinnen direct op. In kleine hoofdstukken ontvouwt zich langzaam maar, zeker in het begin, een wat merkwaardig verhaal over een muzikant, die in z’n eentje een aantal dagen naar Schotland vertrekt en intrekt in een hotel in het dorp. Door de hoofdstukken heen worden de strofen van een lied genaamd The Ferryman’s Daugther geweven van een artiest genaamd Donovan. Het lijkt erop dat de mysterieuze Hazel die Birnie ontmoet aan de Rivier de Lossie, en met wie hij een wandeling langs de rivier maakt, iets weg heeft van de vrouw in het lied.

Donovan – The Ferryman’s Daugther

Vanwege de zoektocht naar wortels zal het verhaal oudere en jongere Indo’s aanspreken. Is het daarmee een Indisch boek? Ja en nee. Ja, want de hoofdpersoon en de schrijver zijn Indo’s . Nee, want de thema’s zijn universeel. Net als bij de meeste boeken die door Indische schrijvers geschreven zijn doet het er niet echt toe of het boek wel of niet Indisch is, een veel belangrijke vraag is wat het de lezer nu precies wil vertellen. Juist dat laat zich moeilijk vangen; de gelaagdheid van het boek geeft de gelegenheid tot vele interpretaties. In het verhaal zijn uiteindelijk een aantal verschillende thema’s te herkennen. Soms gaat het over de liefde, dan over identiteit, herinnering of de zoektocht naar afkomst en geschiedenis van in dit geval een muzikant van Indische komaf.

Zoals Kirsten eerder schreef op deze blog kunnen die Indische wortels in verre landen liggen als Indonesië of China, maar ook in landen dichterbij; ergens in een vergeten uithoek van Europa bijvoorbeeld. Dat geldt uiteraard niet alleen voor Indische mensen, maar ook voor heel veel andere mensen met een gemengde achtergrond. Net als de hoofdpersoon vragen veel van die mensen zich nauwelijks hardop af wie ze zijn en waar ze vandaan komen. Het antwoord op die vraag bevindt zich soms een oceaan verder, of, zoals Birnie zich beseft, over een onoverbrugbare zee van tijd.

Doet het er eigenlijk echt toe om precies te weten waar je vandaan komt? Ik weet het niet. Wat ik wel weet is dat Alfred Birney met het verfijnde en gelaagde proza in deze novelle, eindelijk weer van zich heeft laten horen. Gelukkig maar.

Alfred Birney – Rivier de Lossie – Uitgeverij In de Knipscheer (2009) -104 blz.

Bestel het boek