Oeroeg is hét boek dat deze maand, volgens Philip Freriks, ‘zoveel mogelijk mensen tegelijk moeten lezen en bediscussiëren.’ Hella S. Haasse’s roman staat bol van de koloniale gedachten en in zijn tijdsgewricht geplaatst, 1948, is dat prima. Maar stelt Nederland met de massale verspreiding in het k ader van Nederland Leest eindelijk het koloniale verleden ter discussie, een maand voor de zestigste verjaardag van de soevereiniteitsoverdracht van Indonesië?
De film Oeroeg uit 1993
“Ik luisterde zwijgend naar de stortvloed van beschuldigingen en verwijten, die Oeroeg en Abdullah, nu pas werkelijk in vuur en vlam, richtten tegen het gouvernement, tegen de Nederlanders, tegen de blanken in het algemeen. Ik geloofde dat veel van hun beweringen slecht gefundeerd of onrechtvaardig waren, maar ik beschikte niet over de argumenten om ze te weerleggen.” – Oeroeg, Hella S. Haasse
Na lezing van Benali’s essay Een soufflé in de oven snap ik de CPNB-keuze voor dit Nederland Leest-boek, en stel ik over de keuze voor hem als essayist geen vragen meer. ‘Een echt goede vriendschap is gebaat bij ongelijkwaardigheid’, en ‘overbrugt niet zozeer alle verschillen, maar ontkent domweg dat ze bestaan’, aldus de schrijver. Of Benali zich er bewust van is of niet, hiermee laat hij zien dat hij begrijpt hoe Nederland omgaat met zijn koloniale erfenis: Nederland kijkt liever naar het verlies van de ‘vriendschap’ dan naar de verschillen daarin, die het 300 jaar in stand gehouden heeft. Reacties uit Indonesië én Nijholt’s Lofrede benadrukken deze historische visie.
In het NOS Acht Uur Journaal reageert de Indonesische schrijfster Ayu Utami op de Indonesische vertaling van Oeroeg. Indonesiërs vinden niet dat zij een geschiedenis delen met Nederland, en al helemaal geen romantische: Nederland is de verslagen bezetter. De Groene Amsterdammer van 23 oktober vertelt hoe Indonesische studenten Oeroeg beschouwen ‘als een exponent van de Mooi Indië-attitude’, en dat Haasse niet schrijft over Indonesië, ‘maar over Nederlands-Indië’. Willem Nijholt geeft, in zijn fraai geschreven Lofrede, aan dat hij niets meer wilde horen over de voormalige Nederlandse kolonie in Azië, behalve wat hij in Hella S. Haasse’s roman aantrof, toen ‘alles nog als vroeger ja?’ was. Tempo doeloe dus, in de herhaling.
Het CPNB wil dat Nederland naar aanleiding van Oeroeg praat over vriendschappen tussen culturen. Een mooi en nobel streven. Daarbij gaat de stichting alleen compleet voorbij aan een discussie die in Nederland nooit gevoerd is, namelijk de vraag wat het geleerd heeft van zijn koloniale verleden, een verleden dat bovendien, te oordelen naar de voorkeur voor acteur Nijholt, zo wit mogelijk is.
Acteur Willem Nijholt
Want het is toch raar om de – donkere – Indo, acteur en regisseur Martin Schwab te passeren voor de rol van Oeroeg, terwijl hij in de gelijknamige film uit de jaren ’90 Oeroeg speelde? Schwab: “Ik heb het CPNB gemaild en mijn diensten aangeboden, maar in eerste instantie bedankten ze me per kerende e-mail. Ik weet niet waarom ze me niet benaderd hebben.” Navraag leert dat het CPNB het een rare vraag vindt, waarom iemand niet gevraagd is, en heeft er geen antwoord op.
Toch neem ik de uitnodiging tot discussie van het CPNB aan en vraag: 1. Was het het noodlot ‘waar een mens nooit iets aan kan veranderen’, aldus Nijholt, dat de vriendschap tussen Oeroeg en de hoofdpersoon beëindigde? 2. Is het einde van Nederlands-Indië te wijten aan de aanwezigheid van datzelfde noodlot, of kwam dat wellicht door een beginnend streven naar gelijkwaardigheid? 3. Waarom kan in Nederland zo’n koloniaal boek massaal aftrek vinden?
Ik heb wel een idee van een antwoord op vraag 3. Misschien omdat het toch, al dan niet bedoeld, de suggestie van blanke superioriteit heeft? Een soort echo van de Tarzan romantiek: de blanke die een is met de wildernis en daar tegelijkertijd superieur aan is. Eerlijk gezegd heb ik niet zo veel met de reactie van Nijholt. Hij zag geen verschil als kind, zegt ie. Natuurlijk zien kinderen dat niet, maar om dat beeld als “zo was het” naar voren te schuiven met daarin impliciet een rechtvaardiging van de koloniale samenleving, geeft me toch een tenenkrommend gevoel. Het valt in de zelfde categorie als “mijn beste vrienden zijn joden” waarbij je ‘joden’ kan vervangen door ieder ander geminachte minderheid.
Nederland hoeft, wat mij betreft niet door het stof te gaan en aan zelfkastijding te doen vanwege het koloniale verleden, maar het zou eerlijker om kunnen gaan met dat verleden.
Ik raad aan om ‘Weg zonder einde’ van Mochtar Loebis te lezen. Gaat weliswaar niet over een vriendschap tussen blank en bruin, maar vertelt een verhaal over de dekolonisatie vanuit het perspectief van de kleine, gewone Indonesiër. Onopgesmukt, bijna achteloos en heeft daarom een grotere impact.
Het thema van de tweespalt tussen bevolkingsgroepen die qua maatschappelijke status onderling verschillen is van alle tijden en is niet iets dat uitsluitend met de relatiepatronen in Ned.Indië van doen heeft. Niet alleen Hollandse-, maar ook indische ouders wilden liever niet dat hun kinderen met kinderen uit de kampong speelden.
Hollanders hebben, net als Duitsers, een zekere botheid als het gaat om onbekende culturen, de goede niet te na gesproken. Dat wat vreemd en onbekend is leidt veelal tot afstotingsgedrag. Vandaar dat anno 2009 Wilders zo’n brede aanhang heeft.
In die zin is het inderdaad een noodlot zoals de ‘toren van Babel’ beschreven in de bijbel waar men elkaars taal niet verstaat. Een metafoor voor het gebrek aan inlevingsvermogen.
Voor mij is het overigens de vraag of Indo’s zelf dat inlevingsvermogen dan wel hebben. Van enige betrokkenheid bij de positie van andere allochtone groepen vanuit de Indo-hoek heb ik nooit zo veel gemerkt.
Wat vraag 2 betreft is het vooral de internationale druk geweest die de Nederlandse regering destijds deed ‘capituleren’ en de onafhankelijkheid van Indonesië mogelijk maakte. Dat had nets te maken met een streven naar gelijkwaardigheid. Pas in latere jaren werd het recht op die onafhankelijkheid in sommige kringen wat beter begrepen.
Wat vraag 3 betreft ben ik wat sceptisch. Men grijpt graag terug naar nostalgie als het om Indië gaat, maar dat heeft op zich weinig met inleving in de Indonesische cultuur en samenleving. Voor velen was Oeroeg gewoon leeskost op de middelbare school en
hoort het boekje bij ons eigen cultureel erfgoed. Maar koppel er geen verwachtingen aan. De aandacht voor de uitgave is nu, een week na verschijning, al verdwenen..
Rick van den Broeke “filosifeerde”: Hollanders hebben, net als Duitsers, een zekere botheid als het gaat om onbekende culturen, de goede niet te na gesproken. Dat wat vreemd en onbekend is leidt veelal tot afstotingsgedrag. Vandaar dat anno 2009 Wilders zo’n brede aanhang heeft
Wat een veile grofheid vind ik dit, temeer dat dit gewoon door een Nederlander wordt gedebiteerd. Er is bijna geen land ter wereld te vinden waar men zo begaan is met het lot der medelanders als in het landje naast de grote haringvijver. Er zijn weinig volkeren ter wereld te vinden die zoveel interesse en respect voor andere culturen aan de dag leggen dan Duitsers en Nederlanders (Ja in die volgorde!)
1. Was het het noodlot ‘waar een mens nooit iets aan kan veranderen’, aldus Nijholt, dat de vriendschap tussen Oeroeg en de hoofdpersoon beëindigde?
—————————
Nee , het is gewoon te wijten aan de tijd , aan de sociale en politieke verhoudingen.Een kolonialetijd waar de relatie van de betrokkenen begrensd werd door ras , geloof en ongelijkwaardigheid.
2. Is het einde van Nederlands-Indië te wijten aan de aanwezigheid van datzelfde noodlot, of kwam dat wellicht door een beginnend streven naar gelijkwaardigheid?
——————————-
2a. zie vorige antwoord.
2b. Ya, omdat de Oeroegs (de “Inlanders”) die dezelfde mogelijkheden, opleiding hadden hun plaats eisen , namelijk gelijkwaardigheid.
De geschiedenis heeft laten zien dat de Nederlanders het (nog) niet willen en probeerden om de tijd te rekken .
Zelfs de poging tot samenwerking tussen progressieve Nederlanders en Indische Nederlanders met een klein groep Indonesische nationalisten in de Indische Partij was mislukt.
De daarna 2 gevoerde oorlogen (“Politionele acties”) kon de veranderingen niet tegen houden.
3. Waarom kan in Nederland zo’n koloniaal boek massaal aftrek vinden?
——————————————
Het was ooit een verplichte leesboek geweest .
Daarnaast heeft de Nederlands Indische kwestie jarenlang de aandacht van de Nederlandse samenleving beheerst.
Ook het feit dat er veel Nederlanders zijn die op 1 of andere manier met Nederlands Indie binding hebben.
Surya Atmadja schreef: “Daarnaast heeft de Nederlands Indische kwestie jarenlang de aandacht van de Nederlandse samenleving beheerst.”
Ik dacht dat dit “beheerst ”zacht gezegd tegenviel, de ontwikkelingen bij onze Grote Vriend de USA waren veel belangrijker. Nederland heeft de rampspoed die na het verlies van Indië werd voorspeld niet ondervonden, men bleek slim genoeg om op een andere manier zaken te doen. Eigenlijk was men door het verlies van Indië van een blok aan het been verlost en kon men zich op echte zaken concentreren. De Nederlanders hebben tot in 1956 nog aardig zaken kunnen doen in Indonesië en tegenwoordig kijkt men schamper naar wat voor puinhoop die “Inlanders” er van gemaakt hebben, de blik is gericht op andere Aziatische landen, Indonesië is nog steeds een leverancier van goedkope grondstoffen zonder zelf een industrie van de grond te kunnen brengen. Waarschijnlijk het gevolg van de drang van Soekarno om een eigen republiek te beginnen die hij Indonesië noemde maar niet meer is geworden dan het oude “Java & Onderhoorigheden”,
Maar stelt Nederland met de massale verspreiding in het k ader van Nederland Leest eindelijk het koloniale verleden ter discussie, een maand voor de zestigste verjaardag van de soevereiniteitsoverdracht van Indonesië?
————————————————
Dit is weer dezelfde(“koloniale”) stokpaardje van de Nederlanders.
Nederlands Indie bestaat de facto niet meer na de overgave aan de Japanners in 1942.
De Indonesiers hebben hun vrijheid geproclameerd in 1945.
Ik vraag me af wanneer de Nederlanders vrij waren gekomen waren van de Spanjaarden , was het in 1581(Placaet van verlatinghe) of was het in 1648 (Vrede van Munster) ?
londoh says:
November 3, 2009 at 01:36
Ik dacht dat dit “beheerst ”zacht gezegd tegenviel, de ontwikkelingen bij onze Grote Vriend de USA waren veel belangrijker.
——————–
Ik dacht dat we hier over Oeroeg discussieert , en niet over mogelijke invloeden van USA , Soekarno , en over eventuele “puinhoop” die de “Inlanders” hebben gemaakt.
Of over Java en Onderhoorigheden.
Trouwens het zijn Indonesiers , door het woord te gebruiken in 2009 is niet echt van deze tijd.
Ik gebruikte het woord “Inlanders” omdat het in de context past , toen waren de oorspronkelijke bewoners van Ned.Oost Indie nog Inlanders genoemd.
Je hebt Indischen die het voormalig Ned-Indie vs. het huidige Indonesie bezien vanuit een individueel ingestoken tempoe doeloe perspectief en daar maar moeilijk afstand van kunnen doen maar net zo goed Indischen die inmiddels heel goed zien wat er aan de verhoudingen destijds onhoudbaar was. Vervolgens heb je ook nog opvolgende generaties die zodanig op zoek zijn dat niet helemaal duidelijk is waar ze staan en wat hun vertekpunt is. Het maakt de discussie weliswaar levendig maar overzichtelijk??
Oeroeg is een roman en daar kan een ieder in lezen wat ze wenst te lezen of althans benadrukken wat er van belang aan is. Wat mij aan rode draad is bijgebleven uit Oeroeg is het feitelijke gegeven dat (los van oorzaak en gevolg) er vaak geen zwart en wit is maar een heleboel grijs. Dat banden die tussen mensen en groepen hebben bestaan (en wellicht slechts werden getolereerd) door veranderingen in de grotere verhoudingen verworden tot kleine en grote drama’s. Dat de grote menselijkheid van de onschuld van het Hollandse kereltje uiteindelijk zal worden ingehaald door de realiteit van werkelijke wereld. Een realiteit die vaak ook nog twee gezichten heeft. En daarom zijn de argumenten door Haasse niet te weerleggen, zij vindt ze oprecht slecht ongefundeerd maar dat is alleen voor haar belangrijk omdat zij een verklaring zoekt, voor Abdullah gaat het om een gevoel van rechtvaardigheid. Dat laatste is niet uit te drukken in gefundeerde mathematische vergelijkingen…
Ik ben toch van mening, net als Tjalie Robinson, dat het geen echte vriendschap was.
Mijn beste vriendin is een Indonesische (woont in indonesie) die ik 6 jaar ken en wij begrijpen elkaar prima. Ze hoeft maar 3 woorden te zeggen en ik weet of ze blij, ziek of ongelukkig is.
Daarom vind ik Oeroeg een raar verhaal.
Alsof Indonesiers zo anders zijn dan Nederlanders dat ze nooit te begrijpen zijn en visa versa.
Komt er eigenlijk gewoon op neer dat de hoofdrolspeler en Oeroeg nooit echt vrienden waren.
En er dus nooit een vriendschap tussen de Nederlandse en Indonesische cultuur is geweest?
Dat lijkt me toch maar voor 90% waar. Er zullen vast wel echte vriendschappen hebben bestaan tussen Indonesiers en Nederlanders
Het boek verhaalt dus helemaal niet over vriendschap, wel over het foute idee van sommige Nederlanders over de relatie tussen Nederlanders en Indonesiers in Indie.
Van Dhr. Atmadja “Trouwens het zijn Indonesiers , door het woord te gebruiken in 2009 is niet echt van deze tijd.”
Het woord “inlanders” staat tussen aanhalingstekens, die zijn niet voor de “sier” aangebracht, maar om een denkwijze te illusteren. Overigens net zoals het woord Indo van schelwoord tot geuzennaam is geworden, gebruikt men tegenwoordig het woord “Inlander” in Indonesia op soortgelijke wijze, met een grote “senyum” er bij 😉
londoh says:
November 3, 2009 at 15:42
Van Dhr. Atmadja “Trouwens het zijn Indonesiers , door het woord te gebruiken in 2009 is niet echt van deze tijd.”
Het woord “inlanders” staat tussen aanhalingstekens, die zijn niet voor de “sier” aangebracht, maar om een denkwijze te illusteren. Overigens net zoals het woord Indo van schelwoord tot geuzennaam is geworden, gebruikt men tegenwoordig het woord “Inlander” in Indonesia op soortgelijke wijze, met een grote “senyum” er bij
————————————–
Wat een vreemde denkwijze , ook als ik in een andere topic lees :
De Nederlanders voorbij .
londoh says:
October 18, 2009 at 13:19
Als ik mijn koloniale blik op Basuki’s kunsten werp, rispt mij het maagzuur op, en denk ik aan het traantje dat het zigeunermeisje ontvliet, smaken verschillen nou eenmaal.
Ben benieuwd wat dhr Londoh met zijn koloniale blik bedoelde.
Staat geschreven koloniale blik zonder aanhallingsteken.
Dhr. Atmadja schreef: “Ben benieuwd wat dhr Londoh met zijn koloniale blik bedoelde.
Staat geschreven koloniale blik zonder aanhallingsteken.”
Heel simpel Nir, dat was een heel ander blog, vandaar, koloniale blik kwam daar in voor. Als u mij als koloniaal wilt schilderen, tersera Anda, ik ben wel van na 1945 hoor. Ik zal er echter geen bordje nasi minder om eten en de grote pot sambal op de djati meja makan met een eetlepel teisteren:-))
Ik heb ooit een anecdote gelezen die de toenmalige houding van de Nederlanders t.o.v. de inheemse bevolking illustreert:
Er was een ongeluk met een tram gebeurd waarover werd gepraat in de “soos”. Iemand vroeg: “was het ernstig?” En het antwoord luidde:”Nee hoor, alleen een paar dode inlanders”.
Ik heb toch de indruk dat Rudyard Kipling’s uitspraak: “East is East, and West is West, and never the twain shall meet” onverkort voor het oude Indië geldt.
Hetgeen Harry aanhaalde was zeker de gebruikelijke denkwijze, echter waren de Inlanders -moet ik hier “- “gebruiken? 😉 – ook zeer slecht af onder hun eigen hoofden. De meesten leefden nog in lijfeigenschap, dat is op Java tot op de dag van vandaag zo. Hoeveel boeren hebben niet hun land verloren aan grootgrondbezitters en werken voor een gedeelte van de opbrengst. Die verdeling is vaak 60 – 70% voor de grondbezitter en de rest voor de ploeteraar. In alles wordt voorzien door de landeigenaar in de vorm van leningen. Ik heb het hier over Anno 2009. De belangrijkste mensen in Indonesië, de boeren, zijn de armste bevolkingsgroep. Eigenlijk niet eens arm te noemen, maar rechten- en bezitloos. De blanke heersers hadden zich in Tempo Doeloe moeiteloos aangepast aan de in Indonesia heersende klasse, beiden werkten nauw samen. Wat zij konden gebruiken was de onderliggende klasse die wil- en gedachteloos was. Het grootste gedeelte van de bevolking is altijd lijfeigene geweest. Anno 2009 zijn veel van de bedelaars die men vooral op Java aantreft bezit van een “Boss” die hen exploiteert, een groot gedeelte van hun inkomsten dragen zij aan deze “Boss” af in ruil voor woonruimte en bescherming. Vooral Java is nog steeds een feodaal georganiseerde samenleving. In veel gevallen is men daar de Middeleeuwen nog niet ontgroeid.
Ja, daar werd wat groots verricht. Nu is het de morele vraag wie is er erger: de dief of de heler? Ruim 80 jaar koloniaal bestuur met in de laatste decennia leuzen over de verheffing van onze bruine broeders. Ja, natuurlijk. Er zijn wegen aangelegd en scholen gesticht, gezondheidszorg en meer van dat soort zegeningen van de westerse beschaving. Intussen werden de Javaanse koelies op de Sumatraanse tabaksplantages net zo erg uitgebuit, zo niet erger dan de Japanners dat later zouden doen met de tuan besars. Dat is hen tot op de dag van vandaag nooit vergeven. Dat ze miljoenen inlanders letterlijk dood lieten werken was daar aan toe, maar dat ze het waagden om de blanke Europeanen te laten buigen dat is onvergeeflijk. Laat staan ze te laten werken.
Je kan zeggen dat die inlanders, met of zonder aanhalingstekens, er een zooitje van maken en dat de een de ander uitbuit, maar hebben ze ooit iets anders gezien? Ook onder het Nederlands bestuur? En de honderden jaren voor dat Nederland het land “echt” ging besturen? Of zoals mijn vader ooit eens scherpzinnig opmerkte: het maakt niet uit van wie je een schop krijgt, Jap, Belanda of Bung Karno, het doet allemaal pijn.
Harry,
In zekere zin kan ik onderschrijven wat jij hier neerzet, echter er zijn toch heel veel Nederlanders geweest die daar grootste dingen hebben verricht uit liefde voor land en volk. Ik vind het te ver gaan om van het koloniale tijdperk een excessieve excessennota te maken. Als ik kijk naar de Indo’s die ik ken, nu vaak 60’ers en terug denk aan de ouders van deze vrienden dan waren dat allemaal mensen die zich een paar slagen in de rondte hebben gewerkt en er weinig mee opgeschoten zijn. Veel van deze vrienden hebben hun wortels op het v/m Nieuw Guinea in beroepen van koelie tot ondernemer. Die zijn in hun leven enige malen alles krijtgeraakt, maar bleven daar vrolijk onder. Echter toen die ouders nog leefden was ik nog te jong om in te schatten of die vrolijkheid gespeeld was en dat ze hun ellende gewoon weg lachten.
Ik heb zelf 19 jaar op Java gewoond en daar gezien wat een “koloniale samenleving” moet hebben betekend, want Javanen hebben gewoon de plaats van de Belanda’s ingenomen in het Java + Onderhorigheden dat ze voor de vorm Indonesia genoemd hebben.
Ja, daar werd wat groots verricht.
—————————————————
Ik zou zeggen wat hebben ze daar groots verricht. ??
Dacht dat Mochtar Lubis dezelfde vraag ook had gesteld.
Schrijver van het boek Het land onder de regenboog.
Als Indonesier ben ik elke keer verbaasd dat er nog Nederlanders zijn die nog steeds denken dat de “kolonialen” veel goeds hadden gebracht in Indonesia.
Voor de oudere generatie (60-70 ers) kan ik me nog voorstellen , ze waren groot gebracht met het idee dat ze “superieur” zijn .
Gelukkig kunnen de jongeren nu andere bronnen raadplegen.
Nou de Indonesiërs kunnen de Nederlanders in ieder geval dankbaar zijn voor de vorming van hun land het voormalige Nederlandsch Indië nu Indonesia hetend. Die vorming heeft eeuwen gekost, begon onder de VOC en is afgemaakt onder G.G. Van Heutsz omstreeks 1910. Om van die honderden koninkrijkjes, sultanaten en wingewesten een geheel te maken was een grootse prestatie. En nog steeds is het door J.Pz Coen gestichte Batavia de hoofdstad en Java het hoofdeiland. De rest is er voor de poen, rupiah in dit geval. Overigens een geldsoort die ook door de Nederlanders uit India werd ingevoerd.
londoh says:
November 3, 2009 at 22:54
Nou de Indonesiërs kunnen de Nederlanders in ieder geval dankbaar zijn voor de vorming van hun land het voormalige Nederlandsch Indië nu Indonesia hetend. etc
————————————————
OEPS.
Schoolvoorbeeld van Sejarah Indonesia versi Belanda , dunnetjes overgedaan in 2009.
In de Indonesische geschiedenis waren er 2 grootmachten die de dienst uitmaken in de archippel , Majapahit (Hindu) en de opvolger Mataram (Islam) .
Door interne ruzies (zie 3 Successie oorlogen) was het de Nederlanders gelukt om de macht te vestigen op Java en Madura.
In de buiten gewesten was de macht marginaal.
Zelf op Java was de macht van de Kompenie marginaal , de feitelijke macht werd geoefend door de plaatselijke regenten en vorsten.
Men kan dat ook lezen in het verhaal van Multatuli , hoe moeilijk het was om een lastige bupathi(regent) uit te schakelen.
In vele plaatsen werd de VOC / Nederlanders min of meer gebruikt als politie agent onder andere om eventuele lastige concurrenten uit te schakelen.
De Nederlanders waren zo geliefd dat hun rol binnen 3 jaar (1942-1945) was uitgespeeld.
Londoh,
Tot voor kort dacht ik ook in die trant. Dat ze – de Nederlanders – daar toch iets goeds hebben gedaan. Ik zet daar steeds meer vraagtekens bij. Wat je enigszins als positief kan zien is dat ze juist niet dat land hebben gevormd, maar het voor het grootste deel aan de plaatselijke bestuurders hebben overgelaten. Niet omdat ze idealistisch waren, maar omdat het goedkoper was. Hoef je geen groot leger en bestuursapparaat te onderhouden. Als ze het land werkelijk hadden “vernederlandst” met direkt bestuur dan had je een soort Philipijnen gehad waar veel van de oorspronkelijke cultuur vernietigd werd.
Een effectief bestuur hebben de Nederlanders in het hele gebied niet echt kunnen vestigen. Daar is het land te groot voor. Atjeh hebben ze bijvoorbeeld nooit helemaal onderworpen. Nederland ging trouwens bijna failliet aan onze eigen ‘dirty war’ aldaar. Natuurlijk Java hebben ze aardig onder controle gehad, maar je kan je af vragen hoe lang ze het vol zouden hebben gehouden als er ooit zo’n geest zoals die de Atjehers of Vietnamezen tot zo’n fanatiek en onuitputtelijk verzet aanzette in de Javanen zou hebben gevaren. Als er b.v. ooit een Javaanse Coxinga op zou zijn gestaan.
Overigens denk ik dat het Nederlandse concept van een federale staat voor Indonesië beter was geweest, maar daar hadden ze veel eerder mee moeten beginnen. Ver voor de Japanse inval, eigenlijk. Ze hadden er verstandiger aan gedaan om Indonesiërs op grote schaal op te leiden. Dan was het afscheid misschien niet zo traumatisch geweest. Maar ja, je kan van dorpelingen met een kruideniersmentaiteit geen grote visie verwachten.
londoh says:
November 3, 2009 at 22:54
En nog steeds is het door J.Pz Coen gestichte Batavia de hoofdstad en Java het hoofdeiland. De rest is er voor de poen, rupiah in dit geval. Overigens een geldsoort die ook door de Nederlanders uit India werd ingevoerd.
——————————
Hangt af in welk jaar men begin te tellen.
Was het in 1619 toen VOC (J.Pz.C) Jayakerta met de grond gelijk en een nieuwe stad bouwde of was het in 1527 toen de Bantamesen met behulp van Demak (Islam) het veroverde van de Sundanese koninkrijk Pajajaran(Hindu).
Rupiah werd door de Indonesische regering tijdens de Japanse bezetting ingevoerd , alleen de naam kwam uit India .
De Indonesiers (Javanen) hadden in de 9de eeuw (878) al een eigen gouden en zilveren munten.
Harry Sihan says:
November 3, 2009 at 23:48
Londoh,
Tot voor kort dacht ik ook in die trant. Dat ze – de Nederlanders – daar toch iets goeds hebben gedaan. Ik zet daar steeds meer vraagtekens bij. Wat je enigszins als positief kan zien is dat ze juist niet dat land hebben gevormd, maar het voor het grootste deel aan de plaatselijke bestuurders hebben overgelaten. Niet omdat ze idealistisch waren, maar omdat het goedkoper was. Hoef je geen groot leger en bestuursapparaat te onderhouden. Als ze het land werkelijk hadden “vernederlandst” met direkt bestuur dan had je een soort Philipijnen gehad waar veel van de oorspronkelijke cultuur vernietigd werd.
——————————————-
Niet uit idealistiche motieven( ethische politiek – ha ha ha ) maar uit praktische redenen.
Ze hebben de “hele archippel veroverd ” dmv de zgn Korte Verklaring .
De regenten en vorsten waren ook slim , ze hebben “meegewerkt” omdat de tijd nog niet rijp was om gezamenlijk te vechten tegen de koloniale bezetters.
Dit kan ik zeggen omdat de eerste generatie Indonesische leiders waren kinderen van de feodale elite.
Ook kunnen ze de hele archippel niet besturen (beheersen) omdat ze met zo weinigen zijn .
Harry Sihan says:
November 3, 2009 at 23:48
*Nederland ging trouwens bijna failliet aan onze eigen ‘dirty war’ aldaar. Natuurlijk Java hebben ze aardig onder controle gehad, maar je kan je af vragen hoe lang ze het vol zouden hebben gehouden .
**Overigens denk ik dat het Nederlandse concept van een federale staat voor Indonesië beter was geweest, maar daar hadden ze veel eerder mee moeten beginnen. Ver voor de Japanse inval, eigenlijk.
———————————————————–
*Niet alleen financieel maar ook op miltair opzicht.Men vergeet vaak de goed getrainde Peta , 66 bataljons op Java , en 3 baraljons op Sumatra.
De Heiho , Hizbollah nog niet meegerekend.
De rondreizende rampokkers , ploppors buiten beschouwing gelaten.
** De federale gedachte was terecht afgewezen door de Indonesiers , ze hadden gezien wat de juiste bedoelingen waren van de Nederlanders.
Te beginnen met de schending van de Linggardjati overeenkomst door Nederland door federale staten op te richten. (verdeel en heerst taktiek)
Zie ook de APRA affaire in Bandung West Java.
Eventuele samenwerking tussen de Nationalisten en Nederlanders waren bijvoorbaat gedoemd om te mislukken, een aanbod van de nationalistische leiders om samen met de nederlanders te vechten tegen de Japanners werd door de Nederlanders afgewezen.
Het was natuurlijk te laat voor de Nederlanders om na de oorlog nog iets in te brengen in de vorming van Indonesië. Zelfs al zouden ze oprechte bedoelingen hebben gehad. Had men voor de oorlog samengewerkt met de nationalisten, of zelfs daarvoor een eigen elite opgeleid dan was het trauma minder geweest. Maar dat is de ideale wereld.
Harry,
Ik behoor niet tot de mensen die met de ogen en kennis uit het heden naar het verleden kijken en gaat oordelen over goed en slecht, vooral het laatste. Of nog erger het boetekleed gaat aantrekken en mijn verontschuldigen voor hetgeen mijn voorvaderen allemaal hebben “misdaan” aanbieden. Mijn voorvaderen zaten trouwens in de bouw in Amsterdam, in de textiel in Lancashire, in de handel in Duitsland en ik ben van na 17 augustus 1945. Gedane zaken nemen gelukkig geen keer. Een onderneming als de VOC vind ik een fantastische organisatie en heb grote bewondering voor hetgeen die allemaal hebben gebouwd en geregeld. Op Java heb ik vele malen vloekend in de file gestaan op de weg langs de noordkust, de drukste weg van Indonesia, smal en door steden lopend. Dit is oorspronkelijk de Groote Postweg waarvoor Daendels, platselijk “Mas Galak”geheten het initiatief nam. Of heerlijk in oude versleten treinen gemaakt in Japan of Roemenie langs heel oude stationnetjes of schitterende ijzeren bruggen uit de 19e eeuw tuffen, allemaal ware kunstwerken. Een Javaan die opeens “Ya toh” zegt of zijn kindje “Daaah” laat zwaaien. Of als ik ze weer eens over hun favoriete onderwerp “uang” hoor kletsen terug denkend aan het cultuurstelsel toen de Javaan voor geld leerde werken in plaats van als lijfeigene onder een despote vorst. Ik heb me ook wel eens in de gedachten van Jan Pz Coen proberen te verplaatsen toen hij als 19-jarige onderkoopman zijn baas Verhoeff op sluwe en gemene wijze vermoord zag worden door de Bandanezen. Zijn standbeeld staat nog steeds voor het stadhuis in Hoorn. Dat kan je van het Van Heutsz monument in Mokum Oud-Zuid niet zeggen daar hebben ze alles dat aan de voormalige Gouverneur-generaal herinnert vanaf gesloopt en heet het nu “Monument Indië Nederland”, een herinneringsteken voor de relatie tussen Nederland en Indië tijdens de koloniale periode. We moeten door deze geschiedvervalsing Van Heutsz vergeten, wat een onzin. Citaat uit het verleden “Hij schiep orde, rust en welvaart en heeft de Volken van Nederlands Indië tot Eenheid gebracht”. In Indonesië hebben ze een tijdje Soekarno geëlimineerd uit het openbare leven, als je daar in 1980 zijn naam uitsprak legde men vlug een vinger op de lip als teken van waarschuwing. Dat maakte ik in 1990 mee als ik de naam Soeharto in de mond nam. In Mei 1998 strandde ik tijdens een reis in Jakarta, nauwelijks geld op zak, de banken potdicht onder grote diepzwarte rookwolken, het leek wel of de geschiedenis aan het kantelen was. De bevolking was bezig met plundering, moord en verkrachting, de Chinezen moesten het weer eens ontgelden. Het was wel een Chinese vriend die mij aan geld hielp zodat ik terug naar Solo, waar ik toen woonde, terug kon. Die stad was inmiddels door de Javaanse eendrachtige horden plat gebrand, de Chinezen waren gevlucht of vermoord, hun dochters verkracht. Toen ik ze zo bezig zag dacht ik net een machine die alles wat hij op zijn weg tegenkomt vernietigd, sinds die tijd ben ik zeer alert voor groepen schreeuwende Javanen, angstaanjagend In 1965/66 ging het ook zo, heeft meer dan een miljoen, vaak onschuldige levens gekost, toen heette het gevaar “komunis” De Javaanse aarde is met bloed doordrenkt, daarom is deze vaak zo rood.
Het is natuurlijk wel leuk om het woord “als” bij feiten uit de geschiedenis te gebruiken, maar je schiet er zo weinig mee op, feiten staan vast of je moet ermee gaan sjoemelen om een verhaal te maken dat je beter uitkomt.
________
Als reactie op de verschillende one-liners die uit het toetsenbord van Dhr. Atmadja zijn gevloeid. Die zijn afkomstig uit de lokale versie van de geschiedenis, die vooral onder Soekarno ineen is gezet om de natie in opbouw enig gevoel van eigenwaarde te geven. Over veel van deze fabeltjes wordt er internationaal nogal anders gedacht.
Over de geschiedenis van de Indonesische Rupiah heb ik wel eens voor een tijdschrift de “Muntkoerier” een lang artikel geschreven dat op het internet staat http://londoh.com/verh_de_rupiah.htm
Ook over al het geld dat er ooit op Java circuleerde heb ik in een Belgisch Jaarboek voor Munt- en penningkunde een lang artikel staan, doch dat staat niet op het net. De gouden en zilveren “munten” waar u op doelt waren bestemt voor rituele betalingen. Het geld dat in de handel en voor belastingen in de middeleeuwse Majapahit periode werd gebruikt waren bronzen Chinese cashmunten.
Tot slot Oeroeg ga ik niet herlezen, ik vond het 40 jaar geleden al veel te romantisch, echt door een vrouw geschreven. Ik heb als blanke Blanda 19 jaar op Java gewoond en onder de Javanen nooit echte vrienden gemaakt, wel onder de Chinezen vreemd genoeg. Alleen daarom klopt dat Oeroeg voor mij niet.
Harry Sihan says:
November 4, 2009 at 08:10
Het was natuurlijk te laat voor de Nederlanders om na de oorlog nog iets in te brengen in de vorming van Indonesië.
(Eigen schuld, domheid en arrogantie )
Ze hadden meermalen kansen gekregen , op presenteerblad , maar afgewezen.
—————————————————–
Zelfs al zouden ze oprechte bedoelingen hebben gehad.
(Dat hebben ze nooit gehad )
————————————————–
Had men voor de oorlog samengewerkt met de nationalisten, of zelfs daarvoor een eigen elite opgeleid dan was het trauma minder geweest.
(Dat hadden ze wel gedaan om een eigen Indonesische elite die de kant van de Nederlanders zullen kiezen , maar het werkte als boemerang , dat komt omdat ze echt niet weten wat er in hun voormalige wingewesten gebeurde )
————————————-
Maar dat is de ideale wereld.
(Nee , de harde werkelijkheid. Vandaar dat ze nog steeds hun aandeel in de Nederlandse Indische geschiedenis niet echt naar voren willen brengen.
Komen met een vertekende beeld en half waarheden .
Gelukkig heb je nu jongeregeneratie historici .)
londoh says:
November 4, 2009 at 09:59
Als reactie op de verschillende one-liners die uit het toetsenbord van Dhr. Atmadja zijn gevloeid. Die zijn afkomstig uit de lokale versie van de geschiedenis, die vooral onder Soekarno ineen is gezet om de natie in opbouw enig gevoel van eigenwaarde te geven. Over veel van deze fabeltjes wordt er internationaal nogal anders gedacht
————————————————————
OEPS .
Het is kort door de bocht en bewijs ook dat de schrijver weinig weet over de Sejarah Indonesia (Indonesische Geschiedenis).
Het lijk wel of we te maken hebben met een totok die nog steeds geloof in de Sejarah Indonesia versi Belanda .
Die mss nog steeds denkt (hoe is het mogelijk) dat “de” voorvaderen veel goeds hadden verricht.
Lijk wel alsof ik het boek van Mr W.H van Helsdingen (Oud voorzitter van den Volksraad) lees ” Daar werd wat groots verricht ” .
En daarna zijn volgende boek of eigenlijk droom , Verrbonden in Lief en Leed .
Als Indonesier begin ik toch te glimlachen en houd ik mijn sarong snel vast voordat het spontaan naar beneden zakt.
Toen Cornelisde Houtman op de kade van Bantam meerde hadden de Indonesiers al meer ” beschaving” dan die Nederlanders (Zeeuwen en Amsterdammers van Compagnie van Verre).
De Javanen hadden eeuwen eerder (bewijsbaar op zijn minst de 8ste eeuw) de wereldzeeen bevaren , i.t.t de Nederlanders die tot de 16de eeuw de kustvaart bedreven.
In 1945 waren er meer Indonesiers die de zaak van de Nederlanders kunnen overnemen , omdat ze de kennis hebben (lees : Nederlandse opleiding en vorming)
Daarnaast heb je meer dan 2000.000 Indonesiers die een Indonesische opleiding hebben genoten (Zie Taman Siswa , Muhamadiyah etc).
Ik praat nog niet eens over de “wilde scholen” .
Bron Nederlandse CBS en andere Nederlandse bronnen.
Dus GEEN lokale versie.
Londoh,
(Ver)oordelen van het verleden is altijd een lastig iets. M.i. kan je daden in het verleden niet langs de meetlat van het heden leggen, maar je kan ze wel naast de maatstaven van die tijd leggen. En je kan wel de daden an sich volgens huidige maatstaven ver/beoordelen zonder de daders daarin te betrekken. B.v. je kan het afslachten van dieren (en mensen) in de Romeinse arena’s veroordelen, maar de mensen die dat deden niet, omdat het in die tijd niet als iets afkeurenswaardig werd gezien. Je kan nog een laag dieper door de vraag te stellen: hadden ze beter kunnen weten?
De VOC veroordelen voor wat het gedaan heeft is onzin, maar het nu nog verheerlijken is open voor discussie. Heutsz moet je zeker niet vergeten, maar het is natuurlijk iets anders om hem tot nationale held te maken. Ik ben er zeker niet voor om de geschiedenis te vervalsen dus laten we dan ook de feiten van de oorlog waarin hij (en collega Van Daalen) een prominente rol vervulde en de dingen die daar hebben plaats gevonden ook noemen en benoemen. Want laten we wel zijn, ook in die tijd was de Atjeh oorlog discutabel en werd die onder valse voorwendselen begonnen. En laten we ook het uitmoorden van o.a. het Balinese vorstenhuis meenemen in de geschiedschrijving. De toestanden op de Sumatraanse tabaksplantages waarvoor Nederland op vingers werd getikt door de toenmalige Volkenbond en met sancties bedreigd door de VS verdienen ook goed beschreven te worden.
We hoeven inderdaad het boetekleed niet aan te trekken voor wat er in het verleden is gedaan door de voorvaderen, maar om er nu prat op te gaan is weer het andere uiterste. Ik ben overigens van mening dat de situatie in Indonesië aan de Indonesiërs is. Daar kunnen we het onze van denken, maar het zijn hun problemen. Je kan je ook afvragen – afgezien van de infrastructuur en het onderhoud daarvan – of ze het zoveel beter hadden onder de Nederlanders.
Zegge en schrijven 2 mensen hebben alle 3 de vragen beantwoord. Wat het boek Oeroeg betreft was het op mijn Atheneum geen verplichte leerstof, wel was het dunne boekje met minder dan 110 Blz geliefd voor de literatuurlijst Nederlands voor het eindexamen, die uit 40 boeken bestond. Het lijkt mij vreemdt dat een boek verplichte literatuur was, dat het na vele jaren weer eens gelezen wordt. Ik denk dat het meer aan de romantische sfeer van het boek ligt.
Ikzelf ben nu bezig met Oeroeg en hoop na het lezen gefundeerd kommentaar te geven op de vragen. Daar gaat het toch om???
londoh says:
November 4, 2009 at 09:59
Ik heb me ook wel eens in de gedachten van Jan Pz Coen proberen te verplaatsen toen hij als 19-jarige onderkoopman zijn baas Verhoeff op sluwe en gemene wijze vermoord zag worden door de Bandanezen.
————————————————————————
Is het verslag wel betrouwbaar.?
De VOC kreeg carte blanche van de Heeren Meesters in patria , van de bewindhebbers.
Inhoud van de lastbrief was :
“De eylanden van Banda ende Moluques is het priciplae wit,warnaer we schieten.
Wij kunnen U.E niets gewisses ordoneren , dan alleenlyk op ’t hoochste recommanderen de eylanden , daar de nagehelen mette nooten ende foelie groeijen, deselve soeckende met tractaet ofte met geweld aan de Comp. te verbinden.
Oock op elck een kleine fortres opwerpende ,en met eenich krychsvolk besettende”
Dus ging Pieter Willemsz. Verhoeff zijn “opdracht” uitvoeren.
Met “tractaet ofte met geweld”
De Bandanezen hadden toen al contacten en “verdragen” met de Engelsen .
Omdat ze stiekem de opgelegde monopolie van de Nederlanders hadden overtreden kregen ze aan de stok met de Nederlanders.
Later kwam JPC ook bekend als de “Slachter van Banda” de dood van Verhoeff wreken in 1621.
Er werd uitgemoord , een paar honderd Bandanezen werden als oorlogsbuit meegenomen naar Batavia.Ze kwamen te wonen in Kampung Bandan , het was ook nodig om Batavia te bevolken.
Hun lot was ellendig geweest , een gedeelte heeft tot 1633 in den ketting geloopen.
De Bandanezen waren toen de oudste import bewoner van Batavia.Later aangevuld met andere overwonnen volkeren en slaven.
De oorspronkelijke bewoners van Batavia , de Sundanesen aangevuld met Javanen waren vrij burgers. Bij wet geregeld.
Ze mochten niet wonen tussen de 4 muren van de vesting Batavia.
Harry,
Ik kan me goed in jouw betoog vinden en de vele duistere en bloedige aspecten van de koloniale overheersing mogen niet verzwegen worden. Er is op dit gebied in Nederland zeer veel documentatie te vinden en dat wordt ook vaak naar voren gehaald. De algemene tendens t.o. het koloniale verleden is toch schuldgevoel en daar in sombere bewoordingen veel over te “praten”. De overheid voelt zich verplicht met al die inwoners van voormalige koloniën in dit land. Ook in zijn tijd werd J.Pz. Coen veroordeeld, echter zijn andere daden waren te belangrijk en kreeg hij zelfs extra geld door de VOC toegeschoven, zo zijn er meer grote namen die het verleden beheersen. Vaak hadden die grootheden een zeer duistere kant dat schijnt inherent aan grootheid te zijn. Ik ben in Indonesië vaak met de koloniale geschiedenis bezig geweest en heb onder andere heel veel locaties van v/m VOC fortificaties bezocht, meer dan 60 op vaak afgelegen plekken in de archipel, ik barst ter plekke nooit in snikken uit maar wordt vaak overweldigd door de lokatie en bewondering voor de voorouders die dit met vrij beperkte middelen toch allemaal voor elkaar hadden gekregen. Wel heb ik gemerkt dat veel van het grootse van de VOC gewoon van de Portugezen afkomstig was, nog zo een onderbelicht aspect in “onze” koloniale geschiedenis. De Nederlanders hebben zonder een schot te lossen de toko van de Portugezen overgenomen, dat was niet zomaar een tokootje maar een supermarkt.
Nir Atmadja debiteerde: “Gelukkig heb je nu jongere generatie historici”
Elke historicus is ooit jong geweest maar wordt op een gegeven moment zelf geschiedenis.
Het zal mij werkelijk sosis wezen wat u van mijn gedachtegang vindt. Ik kom graag op dit blog omdat er zeer divers geplumeerde vogels hun schrijfsels neerzetten, allen hebben ze iets met Indië. Dat mijn gedachte afwijkt van wat het volgens u zou moeten wezen is alleen maar leuk. Het is toch de verscheidenheid die de eenheid maakt.
Het is algemeen Indonesisch gebruik om te gaan vertellen hoe beschaafd men vroeger wel was, daar is vandaag de dag helaas weinig van overgebleven, de meeste bewijzen van de beschaving zijn ook allang door de inlanders en later door de Indonesiërs naar het buitenland verkocht. Als de Nederlanders en later de Unesco niet hadden ingegrepen stond de Borobudur ook in stukjes gehakt in diverse musea over de gehele wereld verspreid. Geen volk dat zo weinig respect voor hun eigen (historische) cultuurgoed heeft als het Indonesische, zelfs presteren zij het daar om de inhoud van hun musea te verkopen en deze door replica’s te vervangen. Het is in de praktijk slecht gesteld met het culturele besef in Indonesië, behalve als er iets in het buitenland met hun vermeende “bezit” gebeurd, dan is het heelal te klein voor hun luid uitgeschreeuwde kretologie. Of van die hoge Indonesiërs die door Nederlandse musea lopen en terugkomen in de Tanah-Air om te vertellen “allemaal van ons gestolen”
Ik zou zeggen droomt u lekker door over de rijke Javaanse geschiedenis, anno 2009 is het een chaos. Ik schrijf daar graag over (is voor u totaal ongeschikt, want dan zit u voortdurend in uw blote bibs achter uw computer, sarong op de enkels 😉 )
Over Javaans cultuurbarbarisme,
Het is niet alleen de gewoonte om het ene monumentale gebouw na het andere te slopen vanwege de vooruitgang, wat er nog staat wordt graag in wilde kleuren opgeschilderd:
http://blog.londoh.com/?itemid=544
In Oost-Java ging men enige maanden geleden een Majapahit herinneringscentrum bouwen en roste men zonder bouwvergunning betonnen palen dwars door de fundamenten in een van de belangrijkste archeologische vindplaatsen
http://blog.londoh.com/?itemid=736
Londoh,
Volkomen met je eens: een schuldgevoel is niet nodig en de aan masochisme grenzende zelfkastijding over het koloniale leed dat op enig moment – en soms nu nog wel – ten toon werd gespreid is haast karikaturaal. Dat gezegd hebbende, is het ook zo dat het vrij lastig is om het duistere van het recente koloniale verleden boven tafel te krijgen. Althans dat was tot ver in de 20e eeuw zo. Het kostte Breman in ieder geval heel veel moeite om het Rhemrev rapport in handen te krijgen. En ook wie of wat er verantwoordelijk was voor zoiets als de “carte blanche” voor Westerling zal voorlopig ook niet bekend worden. Kortom, daar is nog werk te verrichten.
Nir Atmadja bracht in: “Is het verslag wel betrouwbaar.?”
Ik heb veel opgestoken uit “Sejarah Maluku” -Banda Neira, Ternate, Tidore dan Ambon- door Des Alwi en Willard A Hanna’s “Indonesian Banda”. De eerste een controversiële figuur in Indonesia. De tweede een uiterst kostbaar werkje op de 2e hands markt maar dat ik voor 25.000 Rp in illegale herdruk op Banda kon scoren. Het komt voort uit de U.S.A. Ik weet niet of dit voor Indonesiërs de juiste boeken zijn. Ik heb ze verslonden, dus vast “fout”.
Ayu Utami kan wel berichten dat de Indonesiërs vinden dat zij geen geschiedenis met Nederland delen, en al helemaal geen romantische, maar door te zeggen dat Nederland de verslagen bezetter is, wordt die geschiedenis juist erkend. Dat is één. Twee: elke Indonesische schrijver staat te popelen om in het Nederlands vertaald te worden. Waarom? Drie: zonder Nederlands koloniale schuldgevoelens zou Ayu Utami nooit in het Nederlands zijn vertaald. Haar boeken bestaan hier bij de gratie van hen die haar volk ooit onderdrukten. Zij moet dat weten. Doet ze dat niet, dan is ze al net zo onnozel als Hella S. Haasse, die in haar Indische tijd geen idee had van gescheiden zwembaden, omdat ze het eenvoudig niet zag. N.B. Als je Tjalies recensie over Oeroeg leest, dan kun je moeilijk zeggen dat Haasses boek in 1948 wel prima was. Dat was het nou juist niet. Het was het nooit en zal het nooit worden. Maar met de CPNB zal het ook nooit wat worden.
Nir Atmadja bracht in: “Is het verslag wel betrouwbaar.?”
Ik heb veel opgestoken uit “Sejarah Maluku” -Banda Neira, Ternate, Tidore dan Ambon- door Des Alwi en Willard A Hanna’s “Indonesian Banda”. De eerste een controversiële figuur in Indonesia. etc
—————————–
Tya , ik had gedacht dat dhr londoh niet zo erg gecharmeerd is van de artikelen , boeken die uit de handen van een Indonesier kwam.
Het is wel vreemd dat hier geciteerd werd van een boek en dat hij zelf melde dat de schrijver een controversieel persoon is in Indonesia.
Dat de schrijver redelijk bekend is bij de “oudjes” staat buiten kijf , in mijn jonge jaren heb ik de naam Om Des weleens gehoord .
Vwb de 2de naam , een Amerikaan geboren in 1911 (via Google gevonden ) kan de lading ook niet dekken .
In mijn reacties / verhalen probeer ik te houden bij de bron zelf , bij de Nederlandse bronnen.
De andere buitenlandse bronnen zijn niet zo erg kompleet ,omdat ze tekort aanwezig zijn in N.O.I .
Ik ben nu bezig om History of Java van Raffles (Indonesischevertaling) , en de Nederlandse boek Geschiedenis van Java door W.Fruin Mees , uitgave van de Commissie voor de Volkslectuur Weltevreden 1920 (2dln) door te bladeren .
En dat te combineren met Sejarah Nasional Indonesia (6 dln) uitgave Departemen Pendidikan dan Kebudajaan 1975.
In de meeste gevallen halen de buitenlandse ” experten” , wetenschappers hun kennis uit Nederlandse bronnen , zelfs de Indonesische historici die hun Ph.D in Nederland halen.
Heb een paar van die jongens ontmoet bij de K.I.T Amsterdam.
Ik wil hier bij laten , anders gaan we kilometers verder afdwalen van de topic.
Ben eens met wat Peter schreef.
Peter van den Broek says:
November 4, 2009 at 17:24
Zegge en schrijven 2 mensen hebben alle 3 de vragen beantwoord.
Ikzelf ben nu bezig met Oeroeg en hoop na het lezen gefundeerd kommentaar te geven op de vragen. Daar gaat het toch om???
—————————–
Ya , het gaat om het boek Oeroeg , en de hele entourage daar omheen .
In feite de periode tussen vlak voor 1945 t/m 1949 .
Waarom de geromantiseerde verhaal(ontsproten uit de dichterlijke vrijheid van de schrijfster) tussen een Inlandse jongen de zoon van een inlandse personeel en de zoon van de blanke toean echt niet kan bestaan , en als het bestaat (uitzondering ???) dan is het gedoemd om te mislukken.
Dhr. Atmadja zei: “Tya , ik had gedacht dat dhr londoh niet zo erg gecharmeerd is van de artikelen , boeken die uit de handen van een Indonesier kwam.”
Ik kan wel voor mezelf denken hoor, ik schreef trouwens over boeken en niet over personen. U kent de boeken niet dus kan commentaar achterwege blijven, heeft namelijk weinig nut om wat te googelen en dan ineens helderziend te worden. De beide boeken bevatten een bibliografie die er gedegen uit ziet, vooral dat boek van Hanna. Het boek van Des Alwi is 622 pagina’s dik, waarbij wat unieke uit het Portugees vertaalde documenten. Het grootste gedeelte is echter de bekende Indonesische pulp waarin de Nederlandse bezetting als een soort B-gangsterfilm met goede en slechte personages wordt voorgesteld. Waarbij de Indonesiërs vanzelfsprekend de goeden zijn. De lezer wordt voortdurend verteld hoe hij over de Belanda dient te denken in vaak weinig objectieve bewoordingen, de toon is niet zelden die van een bevel. Zo zit 75% van de door Indonesiërs geschreven geschiedenis boeken in elkaar. Zeker de Javanen houden zich nog dagelijks met de bezetting bezig, je ziet het op de vreemdste momenten voorbij trekken. Ze zullen het nooit vergeten, hun goed recht natuurlijk. Doch in je gezicht zullen ze beweren dat alles “vergeven en vergeten” is, dat is een typisch Javaanse beleefdheid want verre van de waarheid. Ze blijven netjes want ze veronderstellen dat je als blanke veel geld hebt en zullen ze proberen dat in hun zak te laten verhuizen, als compensatie voor de vroeger geleden verliezen waarschijnlijk. De Nederlandse overheersing drukt ze nog zwaar op de schouders, zo zwaar dat ze zelf maar als compensatie de overheersers in de voormalige kolonie zijn geworden, iets dat ze geen windeieren legt, maar een ware kwelling is voor vele volkeren in de Archipel.
Om straks echt aan de discussie deel te nemen heb ik gisteren op het internet het goedkoopste exemplaar van Oeroeg opgezocht en hoop het binnenkort in huis te hebben. Het kost 1 euro, dat heb er wel voor over. Ik ga natuurlijk niet een oud boek in een nieuwe zak van een tientje kopen, zeker als ik van te voren weet dat ik er weinig aan zal vinden.
Vraag 1. en 2. zijn nogal wollig, en als je al vast stelt dat een dergelijke vriendschap in de werkelijkheid nooit kan hebben bestaan, zijn ze irrelevant. Zoals ik in een eerdere bijdrage aangaf, waarin ik op vraag 3. inging, valt dit soort relaties in de categorie nobele blanke als primus inter pares van een “primitieve” omgeving en dan nog een stukje extra. Het hoort thuis in het rijtje Tarzan, Old Shatterhand en Winnetou en noem die blanke helden met niet-blanke en – in het geval van Tarzan – niet menselijke (!) sidekick uit de laat 19e eeuw, vroeg 20ste eeuw maar op. Erg paternalistisch en enigszins racistisch. Oeroeg past, wat mij betreft, in dat zelfde rijtje
Harry Sihan says:
November 5, 2009 at 13:50
Het hoort thuis in het rijtje Tarzan, Old Shatterhand en Winnetou en noem die blanke helden met niet-blanke en – in het geval van Tarzan – niet menselijke (!) sidekick uit de laat 19e eeuw, vroeg 20ste eeuw maar op. Erg paternalistisch en enigszins racistisch. Oeroeg past, wat mij betreft, in dat zelfde rijtje
—————————
Ik heb Oeroeg bij de bieb gelezen ongeveer 30 jaar geleden.
Dezelfde zoals de boeken van Tjalie Robinson(mijn held).
Later heb ik Oeroeg voor 50 cents (gulden) gekocht toen mijn plaatselijke bibliotheek hun oude boeken opruimde.
Toen ik dat las denk ik , klopt geen ene moer.Dat naar aanleiding van de verhalen van mijn ouders , mijn ervaringen op de froebel en lagere school in Djakarta.
Terwijl bij de verhalen van si Tjalie ik veel zaken kan beamen.
Misschien moeten we ons de vraag stellen of het ‘ene perspectief’ wel objectief vergeleken kan worden met het ‘andere perspectief’. Het “jullie waren zus en wij waren zo en ons leed was groter dan jullie leed” is simpelweg niet langs een eenduidige meetlat te leggen.
Is het aan de ‘belanda’ om een mening te hebben of waardeoordeel te spreken over hoe erg het misdoen van de belanda was. Is het relevant of de Indonesiers zelf ook geen lieverdjes waren ten opzichte van hun eigen bevolking of de Chinezen. Volgens mij doet het er niet toe. We (Nederland) hebben in een zeker tijdsgewricht gemeend dat we in ons volste recht stonden ons de kolonie toe te eigenen. Dat tijdsbeeld is sterk achterhaald en met de huidige blik op (mensen)rechten rest ons niets anders dan te concluderen dat we het zo nooit meer zouden mogen toestaan. Dan voegt het feit dat we daar ook goeds hebben gedaan niets meer toe, want wegen we dan scholing, gezondheidzorg et cetera af als een rechtvaardigende balans ten opzichte van onmenselijke verhoudingen? Nederland heeft verantwoording te nemen voor haar daden en Indonesie voor de eigen daden.
Het doet me denken aan de recht tegen over elkaar staande perspectieven van de ‘politionele militairen’ versus de republikeinse troepen (geregeld en ongeregeld). We vinden verhalen en bijbehorende ontzetting over het beestachtige gedrag van de pemuda’s en revolutionairen min of meer een vanzelfsprekend gegeven. In Nederland kunnen we echter nog steeds maar moeilijk openlijk te berde brengen dat er door elementen van de KL gedurende de ‘politionele’ periode ook oorlogsmisdrijven/daden zijn gepleegd die het daglicht niet verdragen. Als het al aan de orde gesteld wordt is het direct aanleiding voor diverse veteranen organisaties om in het verweer te komen en het vooral te ontkennen. Verder terug in de tijd: we spreken de Indonesiers graag aan op het respecteren van de mensenrechten in Atjeh maar vergeten gemakshalve dat we als kolonisator decennia (zo niet langer) in Atjeh het ‘goede’ voorbeeld hebben gegeven!
Het geeft ons in ieder geval niet het recht om de Indonesier de uitspraak te ontzeggen dat we “geen gezamelijke geschiedenis delen”. Waarom zou een Indonesier dat niet mogen vinden. Ze waren noodgedwongen aanwezig op een feestje waar ze zich niet voor hadden aangemeld, hun EIGEN geschiedenis is feitelijk zo’n driehonderd niet die van hun geweest. Dat ze in hun literatuur, films, folklore et cetera hun eigen visie tot uitdrukking brengen en de Belanda op een allerminst flatteuze wijze uitbeelden is ook niet zo vreemd. Alsof we als Nederlanders zo anders zijn, er zijn maar erg weinig populaire films en boeken waar Duitsers als helden van WO II worden uitgebeeld.
Patrick,
Je geeft een goed relaas van hoe de krachten in de geschiedenis werken. Die protesterende veteranen dat was toch behoorlijk beschamend, ex-militairen die aan een historicus gingen vertellen hoe hij aan geschiedschrijving moest doen. De geschiedenis m.b.t. Indonesië bestrijkt een periode van honderden jaren, er zijn pakhuizen met vele kilometers documenten, hoe destilleer je daar het “juiste” verhaal uit, want ieder oor wil iets anders horen.
“Dat ze in hun literatuur, films, folklore et cetera hun eigen visie tot uitdrukking brengen en de Belanda op een allerminst flatteuze wijze uitbeelden is ook niet zo vreemd. Alsof we als Nederlanders zo anders zijn, er zijn maar erg weinig populaire films en boeken waar Duitsers als helden van WO II worden uitgebeeld.”
Uiteraard heeft de Indonesiër recht op zijn eigen verhaal, echter in Indonesië is er de laatste jaren ook veel gedoe om de geschiedschrijving. Het vak geschiedenis wordt gehaat op scholen, want onder iedere nieuwe leider veranderd de geschiedenis. In deze tijd waarin er veel meer openheid is protesteren ook vele historici in Indonesië over de manier hoe de zaken worden voorgesteld. Te veel mythen, te weinig feiten. Een zekere parallel met Nederland.
Ja die Duitser die schreeuwend en blaffend de straat uitrijdt op een zojuist geconfisceerd Batavus heerenrijwiel en een bakelieten Philips ontvangtoestel onder de arm. In Indonesië heb ik vaak vreselijk krom van het lachen voor de TV gelegen als er weer eens wat blanda’s in een film of cabaretprogramma voorkwamen. De “kompeni” in hun operette uniformen, luid schreeuwend en ontzettend dom, alles gaat fout, maar ten koste van wat het kost zijn zij de baas, ze dragen daarvoor wapens. Of de man met zeer slordig uiterlijk, fles jenever op tafel waar behoorlijk aan gelurkt wordt, klappen uitdelend aan zijn nyai, ook even de kindertjes afrossen als ze niet luisterden. Wat heb ik gelachen. Ik kon dat speciale accent op het laatst goed nadoen, logisch ik ben zelf “bekas kompeni” 😉 Er is mij vaak verzocht om dit nog eens na te doen. “Hotperdomsee, saya orang kompeni, kamu haruuus dengarrrrr” 😉 Een van de beste vertolkers van de “orang kompeni” was Tarzan van het beroemde ketoprak humor gezelschap “Srimulat” zouden ze eens op de TV in NL moeten uitzenden, de mensen even een koloniale spiegel voorhouden. Maar zou het iemand van de jongeren iets zeggen? Niets vrees ik…..
londoh says:
November 5, 2009 at 20:49
Patrick,
Je geeft een goed relaas van hoe de krachten in de geschiedenis werken. Die protesterende veteranen dat was toch behoorlijk beschamend, ex-militairen die aan een historicus gingen vertellen hoe hij aan geschiedschrijving moest doen. De geschiedenis m.b.t. Indonesië bestrijkt een periode van honderden jaren, er zijn pakhuizen met vele kilometers documenten, hoe destilleer je daar het “juiste” verhaal uit, want ieder oor wil iets anders horen.
—————————————————————-
De vraag hoe je uit die vele pakhuizen vol met dokumenten het “juiste verhaal ” er uit haal en welke je wil zien is niet bevorderlijk voor de objectiviteit , voorzover men wil nastreven.
Daarom ben ik een voorstander dat onafhankelijk wetenschapper een objectief verslag kan en wil doen.
(vraag is , hoe onafhankelijk een wetenschapper kan zijn , zie de voorbeeld van Lou de Jong)
Dat is ook de reden waarom ik niet te veel leunde op de dokumenten, artikelen van mijn landgenoten(Indonesiers) . Ik probeer vaak de Belanda versi te lezen.
Dan kan ik de Indonesische “versi” vergelijken met de Nederlandse versie.
Daarom ga ik vaak citaten halen uit Nederlandse bronnen.
En de Nederlanders zijn echt burokaten , ze schrijven alles .
Quote:
Het vak geschiedenis wordt gehaat op scholen, want onder iedere nieuwe leider veranderd de geschiedenis. In deze tijd waarin er veel meer openheid is protesteren ook vele historici in Indonesië over de manier hoe de zaken worden voorgesteld. Te veel mythen, te weinig feiten. Een zekere parallel met Nederland.
—————————————————–
Geschiedenis vak gehaat op school ?
Ik weet niet waar dit verhaal vandaan komt .
Ik weet iets van de Indonesische geschiedenis lessen , heb toch redelijk opgelet in mijn Sd , SMP en SMA tijd.
Het is niet gehaat , hoewel het een hoofdvak was (in mijn tijd) werd het vaak als een bijvak gezien omdat het een makkelijke vak is vergeleken met de exacte vakken.
Sejarah Indonesia was in mijn tijd (einde jaren 50-jaren 60) een populaire vak om je cijfer gemiddekde op te krikken.
Daarnaast is het een “belangrijke”vak voor de Nation building gedachte.
Toevallig hadden we een goede Gesch. leraar , die kon zo goed vertellen.
Als hij vertelde over de (wereld)zeereizen van de Indonesiers (zie Cinnamon route) kan je zelf erbij dromen hoe het gegaan zou zijn.
Of de Brobudur schip reizen .
http://www.borobudurshipexpedition.com/index.htm
In mijn tijd hebben we dat geleerd , de volgende generatie heeft dat bewezen.
Reizen naar exotische werelden , je kan als het ware de klapperend zeilen horen , voel hoe de wind je gezicht “streelde”.
Mijn generatie gaan meestal de exacte vakken kizen , men heeft dokters en ingenieurs nodig.
Tegenwoordig is het anders , de niet exacte vakken zijn populair geworden .
Archeologie , antroplofie , en Vak Geschiedenis werd al jaren ontdekt.
Er zijn horde’s jonge wetenschappers erbij gekomen .
Ook die hun S2 (Master) en S3 (PhD ) in buitenland halen.
De Vak Geschiedenis is in Indonesia relatief populair , ik dacht dat leden van de Nederlandse Koningshuis ook geschiedenis hadden gestudeerd.
Dhr S. Atmadja schreef: “Geschiedenis vak gehaat op school ?
Ik weet niet waar dit verhaal vandaan komt .”
Dat verhaal komt van mij zoals u heeft kunnen lezen, het zijn observaties die ik persoonlijk de afgelopen jaren in Indonesië heb gedaan. Ik heb 5 jaar lang een geschiedenissite gericht op Indonesië uitgebaat en had daardoor veel contact met Indonesiërs die wel van geschiedenis hielden (uitzonderingen !) Die site kreeg zelfs in de pers aandacht omdat ie van een Blanda was, dat stak natuurlijk. Ik ben daardoor wel een paar malen dosen tamu geweest op een Instituut te Jakarta. Uw geschiedenisleraar was vast wel goed (kon leuk vertellen) maar was 50 jaar geleden, tempo dulu dus. Ik heb het over de 21ste eeuw dus tempo sekarang, dat is een groot verschil. Het zijn vooral Soekarno en Soeharto geweest die door hun verhaaltjes de afschuw voor het vak hebben aangewakkerd.
SA schreef : “…. ik dacht dat leden van de Nederlandse Koningshuis ook geschiedenis hadden gestudeerd.”
In ieder geval geen koloniale geschiedenis, zeer waarschijnlijk economische geschiedenis,
Shell en zo 😉
Quote:
Ik heb het over de 21ste eeuw dus tempo sekarang, dat is een groot verschil. Het zijn vooral Soekarno en Soeharto geweest die door hun verhaaltjes de afschuw voor het vak hebben aangewakkerd.
———————————————-
Daar heb ik ook over ,over de 20ste en 21ste eeuw.
Ik heb vaak de vakken van de kinderen van mijn neven en mijn zoon in de afgelopen 20 jaar vergeleken .
Dus ik weet ongeveer wat men daar als vak geeft.
In mijn tijd was geschiedenis faculteit nog in de kinder jaren , nog beperkt.
Vaak was heet een eenzijdige en niet door feiten ondersteunde stellingen.
Voorbeeld , de zgn Westerling affaire in Sulawesi.
De Indonesiers beweren dat er 40.000 slachtoffers waren.
Toen geloofde ik al niet , nu blijk dat er mss een paar duizend slachtoffers zijn .
Een andere dijenkletser verhaal dat Indonesiers 350 jaar bezet en gekoloniseerd werd door de Nederlanders.
Nu blijkt dat het een dijenkletser verhaal , door de Nederlanders verspreidt en door sommige (“domme”) Indonesiers geloofd.
Dezelfde verhaal van de oude propaganda Daar werd wat groots verricht.
Toen trappen veel mensen in , nu niet meer , Toch ?
Zoals ik vertelde de Indonesische universiteiten sturen hun mensen en studenten naar Nederland om hun S2 of S3 te halen.
Voorbeeld van de bestaande samenwerking (in het Indonesisch)
Kamis, 13 Agustus 2009 – 13:06 WIB
Jurusan Sejarah UGM dan Vrije University Amsterdam Jalin Kerjasama Untuk Student Exchange Programme
Kabar gembira untuk mahasiswa S-2 Jurusan Sejarah UGM. Dua mahasiswa S-2 Jurusan Sejarah UGM akan berkesempatan untuk mengikuti Student Exchange Programme dengan History Department, Vrije University Amsterdam (VU) mulai tahun akademik 2010 – 2011
(vrij vertaald : 2 S2 (master) studenten van Universitas Gajah mada gaat in Amsterdam -V.U verder bekwamen )
Dhr SA schreef: “Ik heb vaak de vakken van de kinderen van mijn neven en mijn zoon in de afgelopen 20 jaar vergeleken
Dus ik weet ongeveer wat men daar als vak geeft.
In mijn tijd was geschiedenis faculteit nog in de kinder jaren , nog beperkt.”
_______________________________
Het is uiterst jammer dat u de door u in de afgelopen 20 jaar vergaarde kennis niet met ons deelt, ik ben daar eigenlijk zeer nieuwsgierig naar. Naar aanleiding van uw bericht heb ik even een kennis gebeld, onderzoeker op een welbekend instituut in Amsterdam. Het zijn daar vooral Japanners die langskomen, Indonesiërs hebben totaal geen interesse in WO II. Hoewel nodig, mag hij Indonesië niet in, al sinds 1986 niet omdat hij wat kritische dingen heeft geschreven. In feite is Indonesië nog steeds een operette-democratie met een president die erg veel mensen te vriend moet houden anders rolt de volgevreten kop van die ex-generaal ook nog eens een keertje. Zou wel eens goed zijn als Indonesie geregeerd gaat worden door iemand zonder kadaver discipline.
londoh says:
November 7, 2009 at 21:43
Het is uiterst jammer dat u de door u in de afgelopen 20 jaar vergaarde kennis niet met ons deelt, ik ben daar eigenlijk zeer nieuwsgierig naar.
———————————————————–
Dan heb je mijn “verhalen” , die ik af en toe plaats in diverse site niet gevolgd of gelezen.
Sinds ongeveer 4 jaar plaats ik reacties , verhalen , mijmeringen of oprispingen naar aanleiding van diverse topics.
Met het doel om de ” de andere kant” van de medaille te laten zien.
Ik ga op 2 manieren te werk,:
1.reageren op topics als het gaat op de huidige Indonesia (vanaf 1945 tot en met heden )
2.op de tempo doeloe (tempo doel-loos ?) verhalen van Nederlanders .
a. Gebaseerd op mijn ervaringen , Indonesische achtergrond (o.a sekolah jongkok) .
N.a.v de verhalen van de 1ste Generatie Indonesiers die de Nederlandse opleiding en vorming genoten hebben en die toch de nieuwe ” vijanden” geworden waren van de koloniale politiek.Zeg maar mensen die geboren zijn vanaf 1905 t/m 1925 .
b.Mijn ervaringen tijdens mijn kinderjaren , de omgang met Nederlandse kinderen en Indische Nederlandse schoolgenoten in Djakarta , aangevuld met de ervaring opgedaan toen ik woonde tussen en met de 1ste Generatie en 2de generatie Indische Nederlanders.
7 jaar lang en heb zelfs tot nu toe nog steeds kontakten met de oudere generatie Indische Nederlanders tussen 60-70 jaar ouder.
Die de ervaringen hadden opgedaan in N.O.I en R.I
Het zijn mijn persoonlijke ervaringen , die kan anders zijn dan de ervaringen van een totok en Ind.Nederlanders .
De 2de generatie Indische Nederlanders die hier geboren en getogen zijn hebben die ervaringen vaak niet .
De totoks /indische nederlanders die na jaren 70 naar Indonesia kwamen (sinds de ” normalisering van de min of meer gespanen verhoudingen) ) hebben ook andere ervaringen .
Harry schreef ook :
Harry Sihan says:
November 4, 2009 at 14:41
Ik ben overigens van mening dat de situatie in Indonesië aan de Indonesiërs is. Daar kunnen we het onze van denken, maar het zijn hun problemen.
————–
Juist , dat bekende vingertje en bij sommigen de nog steeds aanwezige tempo doeloe denken (koloniale ?) dat jullie even de “jonge broeder” gaat vertellen hoe het moet zijn .
(Dames) en heren , de Indonesiers zijn vanaf 1945 al lang Merdeka.
Hebben hun eigen weg gekozen en gevolgd.
Dhr SA schreef: “Dan heb je mijn “verhalen” , die ik af en toe plaats in diverse site niet gevolgd of gelezen.
Sinds ongeveer 4 jaar plaats ik reacties , verhalen , mijmeringen of oprispingen naar aanleiding van diverse topics.”.
___________________________________
Ik heb het over dit blog waar u iets beweerd dat eigenlijk verder uitgediept zou moeten worden want ik vind de bewering over 20 jaar kennis nogal vaag. Ik ken uw verhalen op andere sites juist veel te goed. Hier bent u veel voorzichtiger met uw beweringen, net alsof u nadenkt eer u schrijft.
Op andere sites zit u tussen “onwetenden ” en vertrekt u vaak met allerlei stellingen die de lezers dan zelf mogen bewijzen (Bisa dicek) Deze manier van geschiedschrijving is normaal eigen aan nogal totalitaire regimes, u bent afkomstig uit de “geleide demokratie” van Soekarno, daar liggen uw wortels, dus voor u heel gewoon, voor mij als belanda ordinaire zeer bevreemdend. Normaal vertrek je van feiten en trekt daaruit eventueel bepaalde conclusies of bouwt er een theorie op. U doet net het omgekeerde. En zelfs de feiten kent u niet: Javanen die de wereldzeeën bevaren 😉 terwijl Hollanders aan kustvaart deden – wat een onzin.
londoh says:
November 8, 2009 at 10:24
*Ik heb het over dit blog waar u iets beweerd dat eigenlijk verder uitgediept zou moeten worden want ik vind de bewering over 20 jaar kennis nogal vaag.
——————————–
Ik denk dat niemand staat te wachten op een OH verhaal die niks mee te maken heeft met de topic.
Ik vertelde mijn ervaringen en beperkte ” kennis” over de ” koloniale tijd” , gerelateerd met de Oeroeg verhaal.
* Ik ken uw verhalen op andere sites juist veel te goed. Hier bent u veel voorzichtiger met uw beweringen, net alsof u nadenkt eer u schrijft.
Op andere sites zit u tussen “onwetenden ” en vertrekt u vaak met allerlei stellingen die de lezers dan zelf mogen bewijzen (Bisa dicek)
—————————————
Voorzichtiger ?
Tussen ” onwetenden” ?
Dat zal ik nooit durven schrijven.
Mijn extra opmerking ” Bisa diCek Mas) ,moet je in de context zien.
Als ik iet beweerde (soms ook met een foutje , heb tenslotte sekolah jongkok) moet men verder onderzoeken (checken) als men het niet vertrouwde of verder vragen als men niet begrijpt.
* En zelfs de feiten kent u niet: Javanen die de wereldzeeën bevaren terwijl Hollanders aan kustvaart deden – wat een onzin
———————-
Onzin ?
Ik had dat in diversen Nederlandse bronnen gelezen.
Staat ook in Wikipedia beschreven.
Omstreeks 1600 zochten de Nederlanders naar een alternatieve, noordelijke route naar Azië. Die vonden ze niet, maar ze brachten wel het gebied ten noorden van Scandinavië in kaart en ze berichtten over de walvissen die ze er zagen.
Men zegt dat Wikipedia niet 100% te vertrouwen is , dus wat let je om verder te onderzoeken of mijn bewering waar is of niet.
Dat de Javanen ongeveer 800 jaar eerder dan de Nederlanders de wereldzeeen hadden bevaren.
Zie de Borobudur schip en Cinnamon route verhalen .
Dhr SA schreef: “Ik denk dat niemand staat te wachten op een OH verhaal die niks mee te maken heeft met de topic.”
________________________________
Dat is waar. U voelt zich snel beledigd door een westerse manier van argumenteren. We hebben dit soort discussies al zo vaak gevoerd, ik begeef me liever niet in deze “Jalan buntu”. Ik ben niet iemand die gelijk wil hebben, maar kom graag voor mijn mening uit of iemand dat nu leuk vind of niet. De Javaanse gewoonte om mensen naar de mond te praten verafschuw ik vanuit de grond van mijn hart.
Verder: “Men zegt dat Wikipedia niet 100% te vertrouwen is , dus wat let je om verder te onderzoeken of mijn bewering waar is of niet.”
________________________________________________
Kijk dit is nou een typisch voorbeeld van iets op een quasi-wetenschappelijk toontje te beweren en mag de lezer zelf uitzoeken of u gelijk heeft, ik pas op zo een moment.
Quote :
In het NOS Acht Uur Journaal reageert de Indonesische schrijfster Ayu Utami op de Indonesische vertaling van Oeroeg. Indonesiërs vinden niet dat zij een geschiedenis delen met Nederland, en al helemaal geen romantische:
——————————————————————–
Waar dit quote vandaan kom is voor mij een raadsel.
De realtief jonge Ayu Utami (geb 1968) maakt wel een verschil tussen Indonesiers die geboren zijn van voor de oorlog en na de oorlog.
” Lahir setelah perang ” , ze bedoelde de oorlog tussen 1945 en 1949 .
Naar mijn mening maak ze een paar fouten.
Ze heeft te weinig kennis over de periode van voor 1945 (niet goed opgelet tijdens de geschiedenis lessen ?) , kan medeverklaard worden omdat ze waarschijnlijk geen informatie/verhalen heeft gekregen van haar ouders of hun generatie.
Dat kan ik afleiden n.a.v haar uitspraak , over de “masa indah sebelum perang ” tijdens de koloniale overheersing.
In de goede oude tijden (masa indah) hadden de inlanders /pribumi geen masa indah .
Het volk ken wel een realtieve vrede en welvaart , ondaks dat zijn ze geen eigen baas in eigen land en waren ze Inlanders , 3de rangs burger.
Dus WAT ? ” masa indah” .
Ik vraag me ook af waarom de oudere generatie Indonesiers ( nu tussen55-70ers en ouder) niet gevraagd werd.
Ik denk(weet zeker) dat ze andere mening hebben over de koloniale periode.
Vellen hebben een beetje kennis of ervaring omdat ze tot de generatie behoren die geboren zijn voor en vlak na de oorlog (” setelah perang”).
A.Utami heeft zelf niet gelijk als ze zegt dat Oeroeg de jonge generatie Indonesiers kan helpen begrijpen hoe de het verleden is .(membantu-masa lalu).
Dat masa penjajahan (koloniale overheersing) was niet altijd uitzuigerij (penghisapan) maar ook gaat over menselijke verhoudingen. (hubungan manusia).
Over de menselijke verhoudingen kan ik alleen maar verwijzen naar hoe de Nederlands Indische samenleving werd geregeld.Bij de WET.
Ook weet zij niet dat oeroeg een verhaal met een grote portie van dichterlijke vrijheid van de schrijfster .
Ook een vreemde uitspraak van een (knuffel?) Marokaan, naar voren geschoven door de Nederlanders.
‘Een echt goede vriendschap is gebaat bij ongelijkwaardigheid’, en ‘overbrugt niet zozeer alle verschillen, maar ontkent domweg dat ze bestaan’, aldus de schrijver(Abdelkadir Benali)
Hij werd zelf als een Belanda gezien door die jonge Indonesiers.
1. Was het het noodlot ‘waar een mens nooit iets aan kan veranderen’, aldus Nijholt, dat de vriendschap tussen Oeroeg en de hoofdpersoon beëindigde?
Oeroeg en de hoofdpersoon komen weliswaar uit een verschillend nest: Oeroeg, de inlander, zoon van een mandoer, de hoofdpersoon is totok en zoon van een administrateur. Dat zijn weliswaar verschillen maar niet onoverkomelijk. Ze maken dezelfde jeugd mee. beleven een periode waarin de reele wereld als een wereld van wonderen wordt gezien. Maar is een moment dat zij de wereld met andere ogen zien, zij waren geen kinderen meer. Als zij beseffen anders te zijn, anders in een koloniale werkelijkheid, datgene waaraan zij niet kunnen ontvluchten. Dat komt het beste tot uitdrukking als de hoofdpersoon voelt dat hij het symbool (van de koloniale werkelijkheid,de personificatie is waartegen Oeroeg zich met inzet van zijn gehele persoonlijkheid verzet. Een verzte tegen de onderdrukking die moet uitlopen tot een bevrijding van de vriendschap, van de kolinisator.
2. Is het einde van Nederlands-Indië te wijten aan de aanwezigheid van datzelfde noodlot, of kwam dat wellicht door een beginnend streven naar gelijkwaardigheid?
Het einde van Ned. Indie wordt eigenlijk al bij de geboorte ervan uitgeluid. Daar waar een kolonisator is, is er ook een gekoloniseerde, dus de verhoudingen zijn per definitie ongelijk. Die ongelijkheid kan alleen geelimineerd worden als de gekoloniseerde zich volledig bevrijd van de kolonisator. Een streven naar gelijkwaardigheid klinkt wel zo romantisch maar is moeilijk haalbaar aangezien zo’n situatie dynamisch is en veel spanningen oproept. Daarbij heeft de kolinisator alleen maar te verliezen dus zoiets zal hij nooit accepteren. Daarom zal er een bevrijdingsoorlog zijn om de kolonisator uit het land te gooien en de gekoloniseerde dat geven waar hij recht op heeft: zelbeschikkingsrecht.
3. Waarom kan in Nederland zo’n koloniaal boek massaal aftrek vinden
Het boek leest als een jongenboek in een tropische zetting, de jacht, het kattekwaad maar ook een de vriendschap tussen 2 culturen. Daarnaast is het boek romatisch, het vertelt over beschavingsopdracht van de Nederlanders in Indie, Oeroeg wordt keurig opgevoed, eerst door de vader van de hoofdpersoon en later door Lida. En het eind is niet slecht de hoofdpersoon wordt niet neergeknald door Oeroeg, misschien is er toch nog wat vriendschap. Het is echt tempo doeloe en misschien willen wij dromen dat in een multicult-maatschappij multi-cult vriendschappen mogelijk zijn.
De Indischen, Indo’s of halfbloeden (hoeveel bloed) komen er wel erg bekaaid van af, maar dat is een ander koloniaal verhaal (ik vind het opmerkelijk dat dat geen discussiepunt is.
Toch is het boek, als roman nog geeneens faction, mooi geschreven zoals “als het waar is dat voor ieder mens een landschap bestaat, een bepaalde sfeer, een omgeving, die responsieve trillingen oproept in de verste schuihoeken van zijn wezen dan was en is mijn landschap, het beeld van de berghellingen in de Preanger…… daar krijg ik toch rillingen van en kan mij Indie zo wel voorstellen. Toch knap van Hella Haasse en ik bedank haar dat ze duizenden examenscholieren geholpen heeft aan een erg dun boek.
Peter van den Broek says:
November 10, 2009 at 18:50
1. Oeroeg en de hoofdpersoon komen weliswaar uit een verschillend nest: Oeroeg, de inlander, zoon van een mandoer, de hoofdpersoon is totok en zoon van een administrateur. Dat zijn weliswaar verschillen maar niet onoverkomelijk.
——————————————–
In Ned.Oost Indie was toen wel onoverkomelijk.
De reden is dat er geen gelijkwaardigheid !! bestaat , zie ook hoe de maatschappij toen geregeld werd .
In Nederland waar de socialeverhoudingen anders waren kon zo’ n vriendschappen wel bestaan.
Zelfs liefdesverhoudingen , tussen een “Inlandse “man (wel een student) met een totok vrouw.
Kijk maar naar de gesloten huwelijken die gesloten zijn tussen ongeveer 1900 en 1950.
De “Inlandse” studenten waren echt verbaasd welke vrijheden ze in Nederland hebben , ik dacht dat ze ook gezegd hebben dat als de Nederlanders ons ook zo behandelde in Ned.Indie de loop van de geschiedenis anders zal zijn .
2. Het einde van Ned. Indie wordt eigenlijk al bij de geboorte ervan uitgeluid. Daar waar een kolonisator is, is er ook een gekoloniseerde, dus de verhoudingen zijn per definitie ongelijk. Die ongelijkheid kan alleen geelimineerd worden als de gekoloniseerde zich volledig bevrijd van de kolonisator.
————————-
Hoe zit het met Canada en Australie en Malaysia ??
En wat is het verschil met Ned.Oost Indie ?
Waarom willen ze vrijheid , desnoods gewapenderhand ?
Terwijl de 1ste generatie Indonesische leiders meestal een Nederlandse opleiding en vorming hebben.Waarom zijn ze massaal in opstand gegaan ?
Wat is het verschil tussen de Nederlanders en de Engelsen ?
Dhr SA schreef: “In Ned.Oost Indie was toen wel onoverkomelijk.
De reden is dat er geen gelijkwaardigheid !! bestaat , zie ook hoe de maatschappij toen geregeld werd .”
_________________________________
Anno 2009 is er nog steeds geen gelijkwaardigheid in Indonesië zeker niet op het hoofdeiland Java. De maatschappij is er nog sterk feodaal ingericht met kasten, een overblijfsel uit de perioden dat ze nog Hindu waren. Er zijn daar echt veel orden en rangen. Wat er nog bijgekomen is de 40% van de bevolking die nog onder de armoedegrens van 2 US$ per dag leeft. Deze “Wong Cilik” worden als vuil en laagste rangs burgers behandeld. En dan de miljoenen slachtoffers die de diverse regimes hebben gemaakt, die mensen hadden helemaal niet vertellen en werden vermoord of verdwenen gewoon. Als er ergens sprake is van een onrechhtwaardige maatschappij dan is het daar wel. Die Javanen hebben niet van het kolonialisme geleerd, het zijn zelf de meest smerige uitbuiters geworden die men zich maar voor kan stellen.
@ Londoh,
Hoe triest het ook is, je kan een maatschappij niet overnight vormen en ook niet in 65 jaar. Voor vrijwel alle voormalig gekolonialiseerde landen geldt dat hun eigen mogelijkheden om een naar redelijkheid bestuurde staat op te bouwen en te ontwikkelen voor lange tijd (enkele eeuwen) is ontnomen. Het is onontkoombaar dat deze ‘nieuwe’ maatschappijen net zoals het ‘westen’ fases van ontwikkeling door moeten maken waarin rechtvaardigheid op z’n zachtst gezegd lange tijd geen prioriteit krijgt. Ook in het ‘westen’ is de emancipatie van de burger pas goed op gang gekomen na de tweede wereldoorlog (afhankelijk van wat je redelijk vind natuurlijk!)
Kort door de bocht gezegd kan je stellen dat iedere maatschappij begint met uitbuiting en dat naarmate de welvaart toeneemt er op een zeker moment ruimte voor een zekere mate van nivellering van de verdiensten komt. We kennen niet voor niets het begrip ‘oud geld’. Deze nivellering en emancipatie is voor een maatschappij uiteindelijk ook noodzakelijk en economisch wenselijk omdat het gepaard gaat met eigenbelangen van de maatschappelijke bovenlaag, te weten: productiecapaciteit, schaarste van arbeidskrachten, consumptiekracht et cetera. Mijn overtuiging is dat juist de afgelopen 200 tot 150 jaar voor het ‘westen’ van belang zijn geweest om tot onze huidige maatschappelijke verhoudingen te komen. In die periode hebben de kolonisatie van landen, de industriele revolutie en de (wereld)oorlogen ruimte gecreerd voor ontwikkelingen die elementair zijn voor het fundament van onze huidige maatschappelijke basis. Denk daarbij aan: algemeen kiesrecht, stemrecht voor vrouwen, kinderarbeid, 40 urige werkweek en sociale zekerheid. Deze zijn ook hier niet overnight gekomen.
Voor mij is het een persoonlijke frustratie maar wel een werkelijkheid waarmee ik helaas moet leven en maar beperkt over kan en mag oordelen. 65 jaar onafhankelijkheid is naar mijn bescheiden mening onvoldoende tijd om deze verhoudingen te laten uitkristalliseren. We hebben er in westen een paar honderd jaar over gedaan en alhoewel ik hoop en verwacht dat dit in Indonesie sneller kan gaan zal het nog wel wat decennia vragen, hoe pijnlijk de constatering an sich ook mag zijn. Ik sluit overigens niet uit dat ze ons uiteindelijk zelfs voorbij lopen op allerhande fronten….
Patrick says:
November 13, 2009 at 17:42
. Ik sluit overigens niet uit dat ze ons uiteindelijk zelfs voorbij lopen op allerhande fronten
——————-
Hoewel voorlopig niet eerlijk is om de huidige Nederland en Indonesia 1 op 1 te vergelijken ben ik wel met jou eens.
Op sommige gebieden waren de Indonesiers veel verder dan de Nederlanders ,zeker tot de periode 1950 en vlak daarna.
Zie hun democratische instelling , hoewel niet dezelfde is als de westerse democratie kennen ze al eeuwen musyawarah (overleg) .
De vrouwenemacipatie is verder dan de Nederlandse , zie de rol van de Moslimvrouwen en Katoliekevrouwen tijdens de 1ste Kongres Perempuan Indonesia 22-25 Dec 1928.
De eerste vrouwelijke Minister was Mr Raden (Ajoe) Maria Ulfah (1946) , afgestudeerd in Leiden .
De 1ste Nederlandse vrouw als Minister was Dr MargaKklompe (1956).
Zelfs Aletta Jacobs was verbaasd over de rol van de ” inlandse” vrouw tijdens een plaatselijke verkiezingen .
Bij de eerste congres praten de Indon. vrouwen over de Islam , de rol van de vrouw (Zie Rd A.Kartini) en de economische vrijheid van de vrouw .
Patrick,
hoe goed je het ook bedoeld jouw woorden zijn voor mij schone theorie. Laat ik voorop stellen dat ik persoonlijk weinig over de situatie in de gehele wereld weet, ik volg het wereldnieuws in hoofdlijnen. Ik spit niet de kranten uit om mij in de toestand in de wereld te verdiepen, als handelaar ben ik meer geïnteresseerd in valutakoersen en de prijzen van edele metalen. Er zijn echter drie landen die ik buiten mijn eigen vaderland heel goed ken en dat zijn Indonesië, Singapore en Maleisië. Ik heb 19 jaar in Indonesië gewoond en ben zeer veel keren voor zaken in Singapore en Maleisië geweest. Alle drie landen zijn ex-koloniën, echter een wereld van groot verschil. Singapore is een ultramoderne stad, schoon, goed transport, veel groen. Gedomineerd door Chinezen een van de welvarendste landen ter wereld, in 1963 onafhankelijk geworden. Maleisië is in sneltreintempo ook een modern en welvarend land geworden, in 1957 onafhankelijk geworden. De Maleiers (Bumiptra zijn de heersende bevolkingsgroep, maar er zijn economisch belangrijke minderheden van Chinezen en Indiërs. Ik kwam voor het eerst in 1980 in die landen. Maleisië lag in die jaren achter op Indonesië, moet je nu kijken wat ze in die jaren allemaal bereikt hebben. Een goed wegennet, bloeiende industrie, moderne technologie, een zeer goed lopende nationale auto-industrie. Dan Indonesië, in potentie veruit het rijkste land in de regio als men de natuurlijke rijkdom beziet. Sinds 1945 onafhankelijk, maar economisch ver achtergebleven bij beide genoemde landen. Gedomineerd door Javanen ( ik bedoel hier de inwoners van het eiland Java), die de helft van de bevolking vormen. De Chinese minderheid van 4- 5% van de bevolking is een grote economische motor. Javanen zijn slim in politiek, meesters in corruptie en grootspraak, gek van status en aanzien. Helaas wordt er in Indonesië weinig meer gedaan dan het exploiteren van natuurlijke rijkdommen op een uitputtende manier, vaak met behulp van buitenlands kapitaal omdat men zelf niet de knowhow heeft. Er wordt ontzettend veel geld weggegooid aan prestigieuze projecten die helaas mislukken. Bijvoorbeeld het bouwen van eigen vliegtuigen die nooit van de grond gekomen zijn, afgezien van enige modellen die in licentie zijn gebouwd. Hetzelfde met projecten om een eigen “nationale” auto te maken die jammerlijk zijn mislukt, ze kunnen in Indonesië nog geen fiets in elkaar zetten. De infrastructuur is nog erg slecht, deze bestaan voornamelijk uit grootse plannen. De belangrijkste weg is nog altijd de Grote Postweg door Daendels op Java aangelegd. Er is nog steeds geen behoorlijke moderne autoweg die de steden op het hoofdeiland Java verbindt. Veel van de rijkdommen in Indonesië worden door Singapore en Maleisië geëxploiteerd. Er is tegenwoordig democratie in het land, doch veel van de zetels in het parlement zijn gewoon gekocht. De vervuiling is het land is verschrikkelijk, alsmede de vernietiging van de natuur. Aan de ene kant zijn er de functionarissen die zich met hun vriendjes gigantisch d.m.v. verrijken aan de andere kant leeft een groot gedeelte van de bevolking in diepe armoede, sterven er heel veel kinderen aan ondervoeding. Er wordt in dat land zoveel geld over de balk gegooid, geld dat men had kunnen investeren in infrastructuur en industrie. Van de drie genoemde landen kunnen er twee modern tot zeer modern genoemd worden. Indonesië is het langst onafhankelijk maar is ver achtergebleven bij genoemde landen. De macht is in handen van de verkeerde mensen die voor belangrijke zaken geen oog hebben, het enige dat voor hun telt is eigen gewin en prestige. En dat is doodzonde voor zo een mooi land dat gezegend is met alle natuurlijke rijkdommen die men zich maar wensen kan.
Hoewel het weinig te maken heeft met de oorspronkelijke topic (OEROEG) wil ik toch reageren op een “Daar werd wat groots verricht” achtige posting.
De grote postweg .
Anyer-Serang-Tangerang-Jakarta-Depok-Bogor-Cipanas-Cianjur-Bandung-Cileunyi-Sumedang-Palimanan-Cirebon-Losari-Brebes-Tegal-Pekalongan-Batang-Semarang-Demak-Kudus-Pati-Rembang-Lasem-Tuban-Gresik-Surabaya-Waru-Sidoarjo-Pasuruan-Probolinggo-Panarukan.
————–
Eerlijkheidshalve kan men wel vertellen dat Daendels (Frans-Nederlandse gouverneur) op sommige route de bestaande wegen had verbreed en verbeterd .
In West Java had men toen al “primitieve ” wegen, aangelegd door de Javanen (Mataram) en Sundanezen (Pajajaran) .
Hoe dachten jullie dan hoe de expeditieleger van Mataram richting Batavia (1628-1629) hadden verplaats ?.
En hoe had Jan Pietersz Coen , de directeur van een VOC factorij in Bantam gereisd naar Jayakerta (Batavia) toen hij zijn factorij moet verplaatsen ?
Het kan interresant zijn om te kijken waar Daendels daadwerkelijk nieuwe wegen had aangelegd in zijn beroemde De Grote Postweg.
Ik denk dat het in de buurt van de kuststeden in Midden en Oost Java .
Het is in mijn stukje niet van belang hoe die weg is aangelegd, maar dat het vandaag de dag nog steeds de belangrijkste weg is. Hij werd oorspronkelijk aangelegd als verdedigingswerk tegen een dreigende Engelse inval.
http://blog.londoh.com/?itemid=1011
Ik denk dat het succes van zowel Singapore en Maleisië gelegen is in het feit dat de Britten, i.t.t. de Nederlanders veel inwoners van hun kolonieën toegang gaven tot hun onderwijs instellingen. Ik heb ook de indruk dat zij – de Britten – veel meer dan de Nederlanders de kolonieën hun bestuurssystemen hebben opgelegd. Het Nederlandse koloniale bestuur had meer weg van een toezichthouder, terwijl de Britten ook pogingen tot omvorming ondernamen. En daar was natuurlijk ook de Chinese invloed. De Chinese cultuur is veel meer gericht op pragmatiek dan de meer op mystiek gerichte Javaanse en aanverwante culturen.
Harry Sihan says:
November 14, 2009 at 11:35
Ik denk dat het succes van zowel Singapore en Maleisië gelegen is in het feit dat de Britten, i.t.t. de Nederlanders veel inwoners van hun kolonieën toegang gaven tot hun onderwijs instellingen. Ik heb ook de indruk dat zij – de Britten – veel meer dan de Nederlanders de kolonieën hun bestuurssystemen hebben opgelegd.
————————————————
Het is gewoon zo.
Toen Rd Adjeng Kartini droomde over de verheffing van de Javaanse vrouw , wilde ze ook de Javaanse vrouwen( welke ?) kennis laten maken met de Nederlandse taal .
God allemachtig , alsof in die tijd Sarinah uit de desa zo’ n nivo kon bereiken.
De meesten zijn gewoon analfabeten , hoewel sommigen kunnen wel arabisch lezen.
Toen een Sundanese vrouw Rd.S.T Atmadja naar een “Nederlandse school ” wilde moet ze “langit dan bumi” (hemel en aarde ) bewegen om toegelaten te worden.
Zij was geboren ongeveer 1905 .
De Engelsen waren al bijna honderd jaar eerder begonnen met de opleiding van de Indiers.(India)
Trouwens Malaysia en Singapore waren in feite door de Engelsen opgebouwd .
Zie hun ontstaan geschiedenis .
De Nederlanders hadden de opleiding en vorming van de Indonesiers tegengehouden .
Alleen de “elite” kunnen naar de H.I.S en E.L.S en verdere vervolgstudie tot de universiteit .
Wel ironisch dat JUIST die kinderen later in opstand kwamen.
De H.I.S en HCS(Hollands Chinese School) en Hollands Arabische School werd pas ingevoerd toen Nederland kwam tot ontdekking dat de Indonesiers hun eigen scholen oprichten .
Zoals de scholen van Sarikat Islam , Taman Siswa en Muhammaiyah.
De invloed van de Chinese overheid op de Chinezen in Ned.Indie werd als bedreigend gezien , met de reslutaat de oprichting van HCS.
Harry Sihan says:
November 14, 2009 at 11:35
. Het Nederlandse koloniale bestuur had meer weg van een toezichthouder, terwijl de Britten ook pogingen tot omvorming ondernamen.
————————————————
Dat is ook zo.
De echte macht wordt nog steeds uitgeoefend door de plaatselijke Regenten en Vorsten.
De Nederlanders heeft ook een andere functie , als scheidrechter en of politie man .
In het geval als de verschillende groepen ruzie met elkaar kregen.
Zie ook Raffles , zijn inbreng om de bestuur op Java te hervormen.
In het algemeen is de gemiddelde Javaan niet zo weet- en leergierig, aan diploma’s heb je in de huidige Indonesische samenleving niets. Voor een behoorlijke baan moet je betalen, een universitaire titel is ook te koop. Je lacht je rot als je ministers op TV allerlei Engelse woorden hoort gebruiken, waarvan ze zelf de betekenis nauwelijks begrijpen, en qua uitspraak lijkt het wel cabaret. Het is belangrijk dat je veel van de islam weet en de namen van de nationale helden en iets van hun daden kent.. Dat laatste is een beetje moeilijk, want dat zijn er erg veel. De nationale helden zijn het grote voorbeeld en als je af en toe “Insy’Allah’, “Alhaldullilah” en “Amin”zegt ben je een diep gelovig iemand. De parate kennis haalt de Javaan uit de pulpprogramma’s op TV, die overal bijna 24 uur per dag staat te blèren.
londoh says:
November 14, 2009 at 12:48
In het algemeen is de gemiddelde Javaan niet zo weet- en leergierig…
======
In dat opzicht is hij/zij niet veel anders dan de gemiddelde Nederlander. De inhoud van de meeste media zijn wat dat betreft symptomatisch: zgn. “reality shows”, wat niet meer is dan verkapt voyeurisme c.q. exhibitionisme. Spelletjes shows waarvan je chronische kramp in je tenen zou krijgen als je er langer dan 10 minuten naar zou kijken. En dan is er nog het domme en platte, uitgebreid op de beeldbuis geëtaleerd in zgn. talkshows door veile presentatoren die er alleen op uit zijn om hun medemens te ontdoen van het schamele restje waardigheid en de zwakheden van hun gasten ter amusement aan de massa aan bieden.
Leer/weetgierig komt met opleiding en die is grosso modo in Nederland ook bedroevend. Als je bedenkt dat hedentendage veel “hoger opgeleiden” niet in staat zijn zich in foutloos geschreven Nederlands uit te drukken is dat m.i. nog beschamender dan het lage peil van algemene ontwikkeling in Indonesië. Zij hebben nog iets van een excuus: het ontbreken van geld en mogelijkheden. Wij kiezen bewust voor de platheid en domheid. Sterker nog we verheffen ze tot standaard.
Ik geloof dat als Nederland iets van de Britse manier van kolonie beheer had toegepast veel van de huidige problemen in Indonesië niet zouden bestaan. Maar ja, ons ben suunig. Dat had meer geld gekost en zo’n kolonie was al duur zat.
Hi Harry,
Als hetgeen je schrijft een introspectie is heb ik met je te doen, ik neem aan dat je Nederlander bent. Hetgeen je schrijft herken ik nauwelijks, maar ik kijk, afgezien van voetballen, geen TV, soms een documentaire. Ik was blij dat ik na 19 jaar Java, weer terug in Nederland was. Ik kon weer over dingen die mij interesseerden praten, en om de humor lachen. Op Java had ik het gevoel dat ik aan het afstompen was. Dat eeuwige gezeur over uang, over susah, over nasib, over Olloh. Altijd en eeuwig dezelfde kinderlijke humor, het niet spontane nichterige gegiechel. Om de hersens in beweging te houden las ik erg veel, in het bahasa Indonesia, want dat gesleep met boeken uit NL kostte me mijn rug. Slap ge-OH kan zeer ontspannend zijn, maar niet 24 uur per dag, 7 dagen per week enz. Met die weet- en leergierigheid heb ik waarschijnlijk teveel naar mijzelf gekeken, ik was 15 toen ik ging werken, school was voor mij een gevangenis. Ik moest wel leergierig zijn om bij te blijven, iedereen trouwens.
Ik vraag me af of onderwijs in Indonesië zo belangrijk gevonden wordt, het is al heel lang een stiefkind op de begroting. Schoolgebouwen worden slecht onderhouden en storten regelmatig in. Onderwijzend personeel wordt onder- of niet betaald. Daar is al jaren veel over te doen. Ieder jaar worden er nieuwe schoolboeken gedrukt, dus kunnen deze niet aan een jonger broertje, zusje of buurkind doorgegeven worden, wat een verspilling. En niet alleen dat, in deze branche vindt in er veel corruptie plaats. Schoolkinderen moeten minstens 3 uniformen hebben, een grote onkostenpost voor de ouders. Ook zijn er bij de jaarlijkse inschrijving voor de scholen allerlei extra kostenposten voor de ouders, die alles met corruptie te maken hebben. Ouders betalen veel geld voor slecht onderwijs. Als de Indonesiërs werkelijk gebukt gingen onder het ontbreken van onderwijs tijdens de Nederlandse bezetting dan zouden ze dat heden wel beter geregeld hebben dunkt mij.
Jouw laatste alinea is er eentje met “als”, dat is een woord dat leuke gedachten en speculaties op kan leveren, maar de feiten zijn anders en geschiedenis is nou eenmaal een opsomming van feiten. Mij gaat het te ver om de armoede en achterstand die er nog steeds in Indonesië heerst op het conto van de Nederlanders te schrijven, er is een kleine groep Javanen die door het toepassen van een verdeel- en heers politiek zeer wel bij de huidige toestand vaart.
NB. Ik heb gisteren 28 pagina’s uit “Oeroeg” gelezen, maar ben op het boek in slaap gevallen 😉
Men kan vergelijking maken tussen 2 cijfers van de de Ned.Indische CBS en de Indonesische BPS.
Ned.Indie CBS.: vergelijk de cijfers t/m 1942-1945 hoeveel “Inlanders” de toegang kregen tot hoger onderwijs .
Interessant om het boek.Djalan ke Barat (Weg tot het Westen) van Kees Groeneboer te doorbladeren.
KITLV ISBN 90 6718 0637.
BPS (Indonesische CBS)
Volgens BPS cijfers van de eerste kwartaal van 2009 zijn er 960 .000 werkloze hogeropgeleiden.
598.000 met een S1 (universitair) en 362.000 van HBO niveau.
Jaarlijks komen 20 % werkloze hoger opgeleiden op de arbeidsmarkt.
Opm: er zijn verschillende soorten hoger onderwijsniveau , van af een Particuliere Universiteit en of Sekolah Tinggi ( Hogeschool – Academie) tot en met de Staats Universiteiten , al dan niet met Internationale ranking.
Volgens de APBN begroting van 2009 is de onderwijsbudget in Indonesia ongeveer 20% .
Ga dat vergelijken met de onderwijsbudget in Nederland.
Met het verschil dat de Indonesische koek met velen gedeeld moet worden.
Vandaar dat je daar veel soorten onderwijs , met verschillende soorten kwaliteit hebt.
Met weinig middelen is men nog in staat om onderwijs aan te bieden .
Een vergelijking met de de uitgaven voor de Inlanders tijdens de koloniale tijd kan ook verhelderend zijn .
SA schreef :
“Volgens de APBN begroting van 2009 is de onderwijsbudget in Indonesia ongeveer 20% .”
Aanvulling : Waarvan 40 % in allerlei zakken verdwijnt. Die 20% op de begroting is een plan, of dat gerealiseerd gaat worden is nog maar de vraag, Indonesiërs zijn beter in het maken van plannen dan de uitvoering er van. Cijfers zeggen verder weinig over kwaliteit.
Maar ondanks dat er op school weinig wordt opgestoken weet men in dat land alles over het afromen en voor eigen gebruik aanwenden van overheidsgelden, het opstrijken van vele soorten commissies en andere illegale heffingen. Ook kan men moeiteloos de namen van veel clubs en spelers in de Europese voetbalcompetities opnoemen. Ze zijn dus ondanks de gebrekkige opleidingen tot zeer veel is staat, een zekere slimheid kan hun niet ontzegd worden, weinig volkeren zij zo gewiekst in het overleven als de Javanen.
Een kritische site over het onderwijs, in het Engels: http://www.pendidikan.net/eindex.html
Er is niets in mijn vorig epistel wat binnen de definitie introspectie valt. Het is een observatie. Het niveau van het onderwijs is al jaren slecht en dalend. En dat is te merken. We zitten met een generatie of wat pseudo analfabeten. Sommige kranten mijd ik al omdat ik me erger aan de spellings-, stijl- en andere taalfouten. En dan heb ik het niet alleen over ‘d’ en ‘t’ fouten. Onderwijzers op basisscholen die niet kunnen rekenen etc. Ik heb mensen met een academische titel meegemaakt die geen fatsoenlijke sollicitatie brief kunnen schrijven. De bedrijven klagen over managers die zich niet of slecht schriftelijk kunnen uitdrukken en sturen hen op cursus Nederlands. Sommige universiteiten zetten zomercursussen Nederlands op voor aankomende studenten. En dat betreft dan de autochtone Nederlandse studenten, omdat hun beheersing van grammatica en spraakkunst ver beneden peil is.
Het ergste is dat het zich ook in de politiek en bij beleidsmakers openbaart. Het niveau van de debatten is ronduit bedroevend en van sommige van die figuren heb ik de indruk dat ze de ontwikkeling van een dooie gup hebben.
De Nederlanders kan je inderdaad niet verantwoordelijk stellen voor de problemen in Indonesië. Zij – de Indonesiërs – zijn zelf verantwoordelijk voor hun onderwijs, zoals wij dat zijn voor onze eigen debilisering. Maar je kan wel vast stellen dat de Britten hun voormalige kolonies een betere startpositie hebben gegeven. Ze hebben dan ook in de meeste gevallen op een meer elegante wijze afscheid genomen van het koloniale verleden. Ze kunnen in ieder geval zeggen we hebben daar iets goeds achter gelaten. De Nederlanders hebben zich er zich o.h.a. zo goedkoop mogelijk van af gemaakt.
Ik heb me ooit laten vertellen dat de slechte omstandigheden en chronische ondervoeding van de Leidse arbeiders in de 18e en 19e eeuw op lange termijn nog steeds gevolgen hebben. Met name in het lage intelligentiepeil overal wat tot in de 20ste eeuw nog merkbaar was. Wellicht zouden wetenschappers een onderzoek moeten doen naar de gevolgen van de decennia lange chronische ondervoeding en hongersnood t.g.v. het cultuurstelsel.
En ja, ik ben Nederlander. Als dusdanig geboren in Surabaya, hoewel mijn geboortebewijs in Bahasa Indonesia is op gesteld.
Harry Sihan says:
November 15, 2009 at 17:01
De Nederlanders kan je inderdaad niet verantwoordelijk stellen voor de problemen in Indonesië. Zij – de Indonesiërs – zijn zelf verantwoordelijk voor hun onderwijs, zoals wij dat zijn voor onze eigen debilisering.
En ja, ik ben Nederlander. Als dusdanig geboren in Surabaya, hoewel mijn geboortebewijs in Bahasa Indonesia is op gesteld.
——————————————————–
Klopt, vanaf 1945 zijn de Indonesiers zelf verantwoordelijk .
Gezien hun tijdelijke stagnatie door kolonialisme die op sommige plaatsen bijna 350 jaar heeft geduurd en het gebrek aan geschoolde mensen hebben ze het redelijk tot goed gedaan.
Ondanks dat ze officieel in 1945 merdeka waren , kunnen ze pas vanaf Soeharto Orba periode (1966-1998) aan hun welvaart te werken.
Op politiek en democratie gebied zijn ze pas vanaf de val van Soeharto bezig.
Vwb de debilisering proces in Nederland kan men nog steeds goede hoop putten door import van goed geschoolde mensen uit het buitenland.
————–
Mensen geboren tussen 1945-1949 kregen vaak Surat Kelahiran Luar Biasa .
@surya atmadja
in het boek is deze vriendschap mogelijk totdat de hoofdpersoon zich bewust is dat Oeroeg anders is, totdat Oeroeg zich daadwerkelijk met de politiek bemoeit..
Ik heb duidelijk gesteld dat er geen gelijkwaardigheid is en er ook niet maar gestreefd wordt in een koloniale context, het blijft de verhouding kolonisator en gekoloniseerde die in wezen en fundamenteel ongelijk is. Allen door de verbreking van de koloniale relatie, de bevrijdingsoorlog kan een gelijkwaardige relatie omtstaan, al het andere is ongelijkwaardigheid, altijd binnen de koloniale contaxt, en ik denk dat een liefdesrelaties geheel andere drijfveren een rol spelen dan bij vriendschappen
Canada en Australie zijn nog dominions, onder het koningsschap van Elisabeth II, het zijn nog niet van het Engels juk bevrijdde volken. het zijn wel landen waarbij de inheemse bevolkings welhaast uitgeroeid is. Malaysia heeft zich na WOII bevrijd. Ik denk dat de Engelsen wat lankmoediger t.o. het vrijheidsstreven der locale bevolking heeft gekeken en hun ook de ruimte gegeven. Misschien waren ze eerder dan de Nederlanders tot de slotsom gekomen dat een koloniaal beleid wel erg duur is na WOII.
Nederland heeft het Indonesische onafhankelijkheidsgevoel toch hogelijk onderschat. Anders hadden ze Sukarno cs niet in het gevang gestopt. De onbeholpen Nederlandse wijze komt wel gelijk na het einde van WOII aan de orde, je kan niet met 100 man Indie bezetten. Daarna werd die internationale toestand volledig onderschat.
SA schreef: “Gezien hun tijdelijke stagnatie door kolonialisme die op sommige plaatsen bijna 350 jaar heeft geduurd en het gebrek aan geschoolde mensen hebben ze het redelijk tot goed gedaan.”
_____
Het is vooral de Javaanse “Elit politik” die goed geboerd heeft, die kleine mannetjes met hun patserige gedrag die op het parlementaire pluche in Senayan zitten, op hun vaak gekochte of door familieverbanden verkregen zetels. Die figuren met 10-tallen dure auto’s, veel grond en huizen, jongedames als bijzit die de macht in de “Demokrasi” in handen hebben. Een democratie waar mensen die door het laten zien van een lap katoen die hun identiteit vertegenwoordigt 25 jaar gevangenisstraf krijgen en waar je als je op een eerlijke manier voor de rechten van je medemens opkomt een glas limonade met arsenicum krijgt voorgezet, waar kinderen vanwege ondervoeding sterven.
NB. Ik heb Oeroeg gister uitgelezen, mooi boek wel
Peter van den Broek says:
November 15, 2009 at 23:30
@surya atmadja
in het boek is deze vriendschap mogelijk(1) totdat de hoofdpersoon zich bewust is dat Oeroeg anders is, totdat Oeroeg zich daadwerkelijk met de politiek bemoeit.(2).
———————————————————-
Ya , TOT DAT ……..
M.a.w , als die Oeroeg niet met politiek bemoeit zal die vriendschap waarschijnlijk wel blijven bestaan.
Zal Oeroeg mss een ambtenaar of indienst zijn gegaan bij de KNIL .
En het zal mooi zijn als later een extra hoofdstuk toegevoegd kan worden dat 25 jaar later kwam Oeroeg als Kolonel militaire atache in Den Haag en zijn ouwe sobat per toeval ontmoette tijdens een bezoek aan de Pasar Malam Besar .
Eind goed al goed .
Wat zal het een tranentrekker zijn .
Ondanks dat het een mooi geschreven boek was ,behoor de inhoud tot de ” sprookjes” genre.
Geschreven door een koloniaal ten behoeve van de kolonialen , en door het nu weer uit te geven en gratis uit te delen kan het de publieke opinie over de tempo doeloe beinvloeden .
Even kort door de bocht , een soort geschiedenis vervalsing.
—
Over(echte) vriendschappen gesproken tussen(bijna) gelijkwaardigen in de kolonialetijd heb ik weinig gehoord en gelezen.
Ik dacht dat er vriendschappen waren tussen de leden v.d NLdse koninklijke huis en een paar prinsen uit Indonesia.
Maar dat zijn uitzonderingen , nee als ik echt diep in mijn geheugen moet graven kan ik niet zo snel voorbeelden geven.
Zelfs bij onze eigen familie en vriendenkring , ik heb nog nooit een Nederlander gezien die als gast ,laatstaan als vrienden aangemerkt kunnen worden.
Terwijl de kinderen van mijn grootvader ,de jongens en de meisjes de E.L.S en vervolg opleidingen hadden gehad.
Dan moet er toch een beetje vriendschappen kunnen ontwikkelen in de loop der jaren?
Dhr. SA schreef: “Over(echte) vriendschappen gesproken tussen(bijna) gelijkwaardigen in de kolonialetijd heb ik weinig gehoord en gelezen.”
en…..
”Maar dat zijn uitzonderingen , nee als ik echt diep in mijn geheugen moet graven kan ik niet zo snel voorbeelden geven.”
________________________
Dan is uw geheugen wel heel erg kort, misschien wel last van “senior moments”. 😉 De door u hieronder genoemde Kartini heeft haar faam toch aan een stel Nederlanders te danken. Bijvoorbeeld Dhr. Abendanon, zijn vrouw werd door Kartini zelfs moeder genoemd. Het lijkt me sterk dat er tussen Kartini en haar correspondentievrienden geen sprake van echte vriendschap was. Het is maar een voorbeeld dat me zo naar binnen schiet hoor.
Na herlezing van Oeroeg heb ik mijn zegje gedaan op mijn weblog:
http://blog.londoh.com/?itemid=1483
Het gaat over de mogelijkheid of onmogelijkheid vaneen vriendschap tussen ongelijkwaardige personen .Ongeacht de ras of geslacht.
In Oeroeg ging het tussen 2 mannen .
De “relatie” tussen Rd Adjeng Kartini en de Abendanons was ook geen gelijkwaardige relatie.
Voor de Abendanons was Kartini een beschermelinge , tegenwoordig zou ze als een ” knuffel” autochtoon gezien worden.
Warm aanbevolen om 2 boeken van Kartini (habis gelap terbitlah terang en over Kartini (Marie van zegelen) door te bladeren.
Moet
U geeft vaak een geheel eigen interpretatie aan hetgeen er is geschreven en het komt mij voor dat u niet goed leest. U noemt lezen ook bladeren, past wel goed bij het herfstachtige weer. Lamaar rusten verder. Ik moet u ergens wel gelijk geven dat ook anno nu een gelijkwaardige vriendschap tussen een Javaan en een Belanda onmogelijk schijnt te zijn. In 19 jaar ben ik nauwelijks een Javaan tegen gekomen die ik 100% vertrouwde. Misschien niet eens 50%. Ze beginnen na een tijdje altijd trucen uit te halen om er beter van te worden. Daarom heb ik ze altijd op afstand gehouden, toch ben ik regelmatig geript, ben nog nooit in mijn leven zoveel bestolen en belazerd als op dat eiland. Vriendschap zoals ik dat zie heb ik alleen met Chinezen op Java kunnen sluiten.
Op een gegeven moment zegt Oeroeg in een heftige discussie over de Nederlandse Lida, zijn financiele ondersteuner; “Lida denkt zoals wij (nationalisten)” en is daardoor acceptabl voor hem zonder dat de buitenstaande waarheid geweld wordt gedaan. Dus is vriendschap in het denken mogelijk
Die Lida intrigeerde mij ook hevig, wat deed zij met Oeroeg in de momenten die niet door Meprau Hazes zijn genoteerd? Ik moest aan de jonge Soekarno denken met zijn oudere Sundaneze vrouw Sigit, die hem inwijdde in de geheimen van de liefde. Lida financiert het bestaan van Oeroeg en is daarom een vriend. Geld en vriendschap zijn voor Javanen onafscheidelijk aan elkaar verbonden, voor geld zeggen ze ook de dingen die je graag hoort.
Peter van den Broek says:
November 18, 2009 at 18:49
“Lida denkt zoals wij (nationalisten)” en is daardoor acceptabl voor hem zonder dat de buitenstaande waarheid geweld wordt gedaan. Dus is vriendschap in het denken mogelijk
———————
Dit is een andere soort ” vriendschap” .
Tussen een ” sponsor” en een beschermeling
Een andere soort vriendschap zoals in het boek werd verteld.
Dat is gewoon zo goed als onmogelijk en gedoemd om te mislukken .
Er zijn tientallen vriendschappen , liefde realties , zelfs huwelijken tussen de ” Indonesiers” en Nederlandse vrouwen.
Tientallen jaren voor de bersiaptijd.
Misschien heb ik een ander boek gelezen dan jullie, maar kijk naar de cadeau-uitgave van Oeroeg op blz 69. Oeroeg accepteert het geld van Lida en niet van het Nederlands gouvernement en de discussi gaat zo: Oeroeg antwoord aan de hoofdpersoon , hiedoor geeft hij aan dat hij Het Nederlands gezag niet nodig heeft en de hoofdpersoon antwoord: en Oeroeg zei met TROTS ….En al zou er een liefdesverhouding tussen Lida en Oeroeg kunen bestaan en ik waag dat te betwijfelen want ik lees in het boek geen aanwijzing noch een ander platvloers argument, dan is de funktie van het geld toch anders dan een geschenk of donatie, de ontvanger accepteert het alleen omdat Lida denkt zoals zij NATIONALISTEN en daarom accepteert Oeroeg het en om geen andere reden, HH geeft geen argumenten aan dat Oeroeg een gigolo of moderne vorm van escort is. Daardoor verheft hij zich op een ander voetstuk, dan de vriendschap, dus boven het slijk der aarde.
Dan wordt ook tussen neus en lippen vergeten dat het gebeuren zich afspeelt in een hitsig nationalistisch en studentenmilieu.
Ik vind de persoon Lida opmerkelijk want zij is de enige persoon die “verindischt”, zoals uitgedrukt door de vader van de hoofdpersoon. De term wordt maar 1 keer op negatieve wijze gebruikt in het boek en dat is wel opmerkelijk voor het boek.
Indischen worden door HH aangeduid als , hoeveel bloed???, en het opmerkelijke is dat als de hoofdpersoon Oeroeg zich steeds westers gaat gedragen, hij dit aanduid als het gedrag van een Halfbloed. Daarmee wil ik alleen maar zeggen dat de schrijver voor de Inheemse de volgende stap in het ontwikkelingsproces de halfbloed is.
Ik denk dat er meer geargumenteert dient te worden in het kader van het boek,dan dat anders de commentator met zijn eigen gefantaseerde argumenten op de loop gaat.
Ik kom de tekst vanwege de fouten niet corrigeren, dus hierbij de verbeterde versie: Misschien heb ik een ander boek gelezen dan jullie, maar kijk naar de cadeau-uitgave van Oeroeg op blz 69. Oeroeg accepteert het geld van Lida en niet van het Nederlands gouvernement en de discussie gaat als volgt: Oeroeg antwoord aan de hoofdpersoon , hierdoor geeft hij aan dat hij Het Nederlands gezag niet nodig heeft en de hoofdpersoon antwoord: en Oeroeg zei met TROTS ….En al zou er een liefdesverhouding tussen Lida en Oeroeg kunen bestaan en ik waag dat te betwijfelen want ik lees in het boek geen aanwijzing noch een ander platvloers argument, dan is de funktie van het geld toch anders dan een geschenk of donatie, de ontvanger accepteert het alleen omdat Lida denkt zoals zij NATIONALISTEN. Ddaarom accepteert Oeroeg het en om geen andere reden, HH geeft geen argumenten aan dat Oeroeg een gigolo of moderne vorm van escort is. Daardoor verheft hij zich op een ander voetstuk dan de vriendschap, dat van onbaatzuchtigheid, dus boven het slijk der aarde.
Dan wordt ook tussen neus en lippen vergeten dat het gebeuren zich afspeelt in een “hitsig” nationalistisch en studentenmilieu.
Ik vind de persoon Lida opmerkelijk want zij is de enige persoon die “verindischt”, zoals uitgedrukt door de vader van de hoofdpersoon. De term wordt maar 1 keer en wel op zeer negatieve wijze gebruikt in het boek en dat is wel opmerkelijk voor het boek. Ik had het vaker verwacht.
Indischen worden door HH aangeduid als , hoeveel bloed???, Halfbloed dus en het opmerkelijke is dat als de hoofdpersoon Oeroeg zich steeds westers gaat gedragen, de hoofdpersoon dit aanduid als het gedrag van een Halfbloed. Daarmee wil ik alleen maar zeggen dat de HH voor de Inheemse de volgende stap in het ontwikkelingsproces de halfbloed is.
Ik denk dat er meer geargumenteert dient te worden in het kader van het boek,dan dat anders de commentator met zijn eigen gefantaseerde en gedroomde argumenten op de loop gaat.
Peter van den Broek says:
November 19, 2009 at 17:59
Indischen worden door HH aangeduid als , hoeveel bloed???, Halfbloed dus en het opmerkelijke is dat als de hoofdpersoon Oeroeg zich steeds westers gaat gedragen, de hoofdpersoon dit aanduid als het gedrag van een Halfbloed. Daarmee wil ik alleen maar zeggen dat de HH voor de Inheemse de volgende stap in het ontwikkelingsproces de halfbloed is.
Ik denk dat er meer geargumenteert dient te worden in het kader van het boek,dan dat anders de commentator met zijn eigen gefantaseerde en gedroomde argumenten op de loop gaat.
———————————
Het is een bewijs dat de Indische Nederlanders (” halfbloed”) in de toenmallige Ned.Indie een speciale positie hadden.
Namelijk als buffer tussen de ” inlanders” en de ‘” totoks” .
Als je als Inlandse je best doet kan je omhoog klimmen in de sociale ladder , zoals het ook gebeurde bij de ” gelijkgestelden” .
Omgekeerd een totok of een “orang baru” kan altijd zakken in de sociale ladder , je gaat dan verinlandsen.
Dat proces gebeurde al eeuwen , er zijn veel meer totoks en Indische nederlanders die naar beneden zakken(=verinlandschen”) dan een inlanders die omhoog klimmen.
Over de vermeende ” relatie” tussen oeroeg en de oudere Lida is ook te ver gezocht.
Toen Oeroeg nog aan het vliegeren was is Lida al een volwassen vrouw.
Dan moet je echt veel fantasie hebben om dat te kunnen schrijven.
Ook de relatie tussen Soekarno en Inggit Garnasih is een andere situatie.
Soekarno was toen al een volwassen man (al getrouwd) toen hij iets kreeg met de vrouw van zijn huisbaas .
Peter schreef: Ik denk dat er meer geargumenteert dient te worden in het kader van het boek,dan dat anders de commentator met zijn eigen gefantaseerde en gedroomde argumenten op de loop gaat.
__________
Het boek is door mij aangeschaft en gelezen, dat vind ik al heel wat want de lectuur van het werkje onderging ik als een soort huiswerk, dat ging niet echt van harte. Ik vond het eigenlijk een vrij saai boek. Alleen het taalgebruik van de schrijfster kon mij boeien. Met wat voor argumenten moet ik dan eigenlijk komen, argumenten die laten blijken dat ik het goed heb gelezen en de inhoud volledig heb begrepen? Bepalen of een boek koloniaal is of niet ligt mij niet, het is in mijn optiek erg simpel om een boek dat door een Nederlandse vrouw die Indië goed kent van zo een tjap te voorzien. Ik lees graag een boek op mijn eigen manier en met dit boek had ik de behoefte om tussen de regels door te lezen en met mijn eigen aanvullingen te komen. Als dat gezien wordt als en “te grote fantasie” dan lach ik hierom, fictie is immers een product van de fantasie, mag de lezer dan zijn fantasie niet gebruiken? Volgens mij geeft de schrijfster wel degelijk aanleiding tot de gedachte dat er wel meer aan de hand is tussen Oeroeg en Lida.
In mijn uitgave is een Jonge Lijster uit 1992, ik ben niet iemand die zich laat verleiden tot de aankoop van een nieuw oud boek waarvan er duizenden exemplaren in vergeten hoekjes liggen, ik heb daarmee een tak van een boom uitgespaard, maar vooral ik heb me niet laten leiden door de commercie. In mijn uitgave staat op pag 70 : “Haar grootste grief was de zelfs door haar opgemerkte houding van haar pensiongasten ten aanzien van Oeroeg en haar, een houding vol kritiek en spot. Zij was te argeloos om de diepere bedoeling van dit geroddel te begrijpen. Oeroeg voelde het wel , maar scheen er zich tot op zekere hoogte over te amuseren.” Hier wordt naar mijn gevoel de relatie tussen de tante Girang Lida en haar jonge amant Oeroeg duidelijk genoeg uitgelegd. Dhr. SA noemt dit een grote fantasie. Hij weet waarschijnlijk niet dat dit soort verhoudingen in Indonesië veel voorkomt. Die Lida heeft jaren liggen smachten naar een man, met Oeroeg kan ze haar dromen vervullen. Misschien is Dhr. SA te “netjes” om dit soort dingen te kunnen bedenken. Dat terwijl er geen land ter wereld is waar er zoveel seksuele relaties tussen allerlei partijen bestaan, als in Indonesië, alles in het geniep natuurlijk.
Dhr SA schreef: “Over de vermeende ” relatie” tussen oeroeg en de oudere Lida is ook te ver gezocht.
Toen Oeroeg nog aan het vliegeren was is Lida al een volwassen vrouw.
Dan moet je echt veel fantasie hebben om dat te kunnen schrijven.”
Ik ben blij dat ik nog een beetje fantasie heb want wat dat betreft heb ik vaak het gevoel tussen robots te leven. Als ik de reacties van de heer SA lees vormt zich bij mij de indruk dat hij het verhaal als waar gebeurd beschouwd, wat ik op mijn beurt beschouw als een gebrek aan fantasie. Helaas voor hem de novelle is fictie, de schrijfster heeft haar eigen ideaalbeeld ontwikkeld en aan het papier toevertrouwd, in een tijd dat er in het land van haar dromen de meest afschuwelijke slachtpartijen plaats vonden. De werkelijkheid was te zwaar voor haar om te omvatten daarom vluchtte zij in haar fantasie, daar is zij tenslotte schrijfster voor.
Ik luisterde zwijgend naar de stortvloed van beschuldigingen en verwijten, die Oeroeg en Abdullah, nu pas werkelijk in vuur en vlam, richtten tegen het gouvernement, tegen de Nederlanders, tegen de blanken in het algemeen. Ik geloofde dat veel van hun beweringen slecht gefundeerd of onrechtvaardig waren, maar ik beschikte niet over de argumenten om ze te weerleggen.” – Oeroeg, Hella S. Haasse
————————————————————-
Iemand schreef :
Ik geloofde dat veel van hun beweringen slecht gefundeerd of onrechtvaardig waren .
Opmerking : ik geloofde ?
waarom slecht gefundeerd ?
waarom onrechtvaardig ?
Daarna werd vervolgdt met : maar ik beschikte niet over de argumenten om ze te weerleggen.
Vraag : heb je het of heb het niet ?
Zo te zien niet . Dus , zou de “slecht gefundeerde” of ” onrechtvaardig ” argumenten wel waar kunnen zijn .
Ik vraag me ook af of H.H wel iets weet over de gewone gang van zaken in Nederlands Oost Indie.
Bij de Heren van de thee is het weer een andere geval , ze zou het beter kunnen begrijpen en weer kunnen geven.
Heb voor 1 euro gekocht op een rommelmarkt ,splinternieuw .
Wat een barbaar seh , maar een mazzeltje voor mij .
Ik geloofde dat veel van hun beweringen slecht gefundeerd of onrechtvaardig waren, maar ik beschikte niet over de argumenten om ze te weerleggen.” – Oeroeg, Hella S. Haasse.
Ikzelf vind het de mooist geformuleerde zin uit het boek: Omdat de hoofdpersoon de argumenten (verwijten tegen het Nederlands Goevernement) niet kan weerleggen zijn ze DUS gefundeerd en rechtvaardigd. Er zit een soort innerlijke tegenstrijdigheid in, het waardeoordeel van de hoofdpersoon over de Nationalisten wordt teniet gedaan bij gebrek aan zijn eigen argumenten. Met andere woorden de strijd van de Nationalisten is gefundeerd en gerechtvaardigd en daar valt weinig tegen te doen, niettegenstaande het feit dat de Nederlandse kolonialen daar tegen vechten. Ook de vriendschap tussen Oeroeg en de hoofdpersoon is niet bestand tegen deze werkelijkheid. Wat dat betreft had HH wel een vooruitziende blik. Uiteindelijk heeft het tot 1962 en vele onnodige doden geduurd voordat het laatste koloniale rijk werd overgedragen.
Nederland is uitgelezen voor een jaar, Hella Haase kan tevreden terug kijken en een flink bedrag op haar bankrekening verwachten. Ik was nog begonnen om de film Oeroeg via het internet down te loaden. Ik kreeg echter maar 7% in 12 uur binnen en staak dit maar, dat wordt niets. Over twee weken als ik in Indonesië ben schaf ik wel een DVD’tje aan van de film “Merah-Putih” een film over de Revolusi de duurste film ooit in Indonesië gemaakt. Dat is vast een heftig antikoloniaal gebeuren.
De trailer:
http://www.youtube.com/watch?v=vknaeRYCmMU
Een scène met een anjing belanda di raar belandees spreekt 😉
http://www.youtube.com/watch?v=Jva8Af5Ba1g
Overigens vrees ik dat er hier niet is aangetoond dat Oeroeg een koloniaal boek is, jammer.
@ Londoh,
“hoe goed je het ook bedoeld jouw woorden zijn voor mij schone theorie. Laat ik voorop stellen dat ik persoonlijk weinig over de situatie in de gehele wereld weet, ik volg het wereldnieuws in hoofdlijnen. Ik spit niet de kranten uit om mij in de toestand in de wereld te verdiepen, als handelaar ben ik meer geïnteresseerd…”
Ik zal je vergelijking met Singapore en Maleisie direct beamen maar zie als redenen voor de snellere ontwikkeling van die landen niet alleen schone theorie. Het heeft naar mijn overtuiging voor een belangrijk deel te maken met de complexere situatie waarin Indonesie verkeert. Zowel qua infra-structuur, de etnische verscheidenheid maar ook de de hieruit volgende uitvergroting van zaken als corruptie en machtsmisbruik.
Het zal ook langer duren dan mij lief is maar stiekem blijft Indonesie een slapende tijger. In een recente business analyse over de aziatische regio werd dit ook aangegeven, van een aantal landen is de economische ontwikkeling goed zichtbaar van een land als Indonesie wat minder maar nadrukkelijk wel gaande. Wat misstanden betreft is India ook zo’n voorbeeld, qua infra-structuur een drama, qua verontreiniging eveneens en qua maatschappelijke verhoudingen grotendeels nog middeleeuws maar qua economische macht aan een inhaalrace bezig. Volgens onze normen wellicht wat onorthodox allemaal maar niet te stoppen. Wanneer de inhaalrace gerealiseerd zal zijn? als ik het zou weten zou ik een rijk man zijn…. helaas 😉
Hi Patrick,
Voor wat betreft die “slapende tijger” moet ik je wel gelijk geven, maar het is tevens ook hetgeen de tijger ligt te dromen, over rijk worden. Hoeveel mensen zie je niet in het hele land slapende het einde van de maand proberen te halen? Ze hebben een goede tijgertemmer nodig en die is momenteel niet voorhanden. Ze worden geleid door een generaal die zijn sterren vanachter zijn bureau heeft verdiend, een zwak figuur die moeite heeft met het nemen van beslissingen, altijd vervult van twijfel. Hij zegt veel mooie dingen, maar de praktijk is anders. Heel lang is hij bezig geweest met zijn herverkiezing, dat was belangrijker dan regeren. Het land heeft behoefte aan iemand a la Soeharto, die ouwe ijzervreter. Als Javaanse boerenzoon wist hij precies hoe het volk dacht en hoe ze behandeld moesten worden, regeerde met ijzeren hand doch leerde het volk discipline en gaf het Indonesische volk hoop op een betere toekomst. Nu heerst er defaitisme vanwege de grote armoede waarin velen moeten leven. Echter staat er een inspirerende leider op dan is Indonesië tot grootse daden in staat, helaas wordt het land nu geregeerd door saaie zakkenvullers en blijft de tijger dromen.
@ Londoh
De tijd zal het leren, daar heeft niemand van ons het antwoord op. Dat het met heftig vallen en opstaan zal gebeuren is haast onontkoombaar maar je kan jezelf afvragen of het nepotisme onder Suharto het beste voorbeeld voor de natie is geweest. Het zal ook nog wel even duren voordat deze generatie en volgende generaties leiders voldoende afstand hebben kunnen nemen van de zelfverrijking (van hunzelf en hun omgeving) en maximaal effort zullen steken in de verheffing van hun onderdanen. Hebben we hier ook eeuwen over gedaan….
Patrick says:
December 2, 2009 at 14:27
De tijd zal het leren, daar heeft niemand van ons het antwoord op. Dat het met heftig vallen en opstaan zal gebeuren is haast onontkoombaar maar je kan jezelf afvragen of het nepotisme onder Suharto het beste voorbeeld voor de natie is geweest.
—————–
Voor veel Indonesiers was Soeharto periode met zijn nepotisme , harde hand optreden geen leuke tijden geweest.
Ongetwijfeld heeft hij positieve invloeden gehad voor de economische vooruitgang gehad , uiteindelijk moest hij van het volk aftreden in 1998 .
In het begin jaren van zijn regeringsperiode was hij populair bij de jongeren en de studenten.
Als 1 van van de vele oud scholier/student uit Jakarta die periode 1965-1967 persoonlijk heb meegemaakt heb ik gemengde gevoelens.
Ik ben met patrick eens dat de tijd zal leren of Indonesia haar plaats in de economische en politieke wereld kan veroveren en behouden.
Persoonlijk heb ik vertrouwen dat het goed zal gaan omdat Indonesia afgerekend heeft met de koloniale erfenis zoals het inhalen van de achterstand omdat ze bijna 350 jr niet vrij kunnen ontwikkelen.
De eerste stappen zoals de vorming van eenheidsstaat , democratische veranderingen , economische vooruitgang zijn de bewijzen dat ze op de goede weg zijn .
Interessant om een boekje van R.Elson , biografie van Soeharto door te bladeren.
Bij de Slegte te koop voor Euro 8.99. ISBN 90 274 8455.4
Voor de achtergebleven ontwikkeling van Indonesië worden in de reacties van Patrick en die van Surya Atmadja twee schuldigen genoemd, de zogenaamde “kambing hitam” . Deze zondebokken zijn de 350-jarige overheersing door Nederland en de regering van Soeharto. Zeker de eerste bok heeft een baard die zo lang is dat het beestje er regelmatig zelf over struikelt. Nederland heeft Indonesië niet 350 jaar overheerst dat is een foute interpretatie van de geschiedenis die vooral Indonesiërs lekker in de oren klinkt. Het heeft heel lang geduurd voordat Nederland de controle had over de gehele archipel. Pas in 1910onder gouverneur B.J. van Heutsz werd Nederlands Indië compleet. In de honderden jaren daarvoor hebben de Nederlanders hun best gedaan om de honderden, vaak rivaliserende rijkjes onder hun bestuur te brengen en zo Indië de moeder te worden van het huidige Indonesië. Toen al het geknok ten einde kwam heeft Nederland er een van de best lopende koloniën ter wereld van gemaakt, met alle moderne snufjes uit die tijd zoals telefoon, telegraaf, een uitgebreid spoorweg en trambanennet, een goed wegennet. Moderne schone steden zoals bijvoorbeeld Bandung. Er werden irrigatie werken voor de boeren aangelegd. Ook aan het welzijn van de inlander werd gedacht, ziekteplagen werden bestreden en voorkomen, er werden dijken aangelegd tegen de jaarlijkse overstromingen. Arbeidsomstandigheden werden verbeterd en er kwamen scholen voor de gewone man. Het hele wegen- en railnet ligt er bijna nog net zo bij als in de Nederlandse tijd, weinig uitgebreid, behalve in de grote steden . De wegen zijn vaak abominabel slecht omdat Indonesiërs van onderhoud nog nooit gehoord hebben, het spoornet is op vele plaatsen nog enkelspoor. Zonder goed wegennet geen goede economische ontwikkeling.
Soeharto nam een failliete toko van Soekarno over, dat is met veel bloedvergieten gepaard te gaan. Daarna heeft hij Indonesië laten doorstoten in de vaart der volkeren, hier is in 1998 een einde aan gekomen. Onder Soeharto was er een ding dat er onder het volk leefde dat was hoop, die is er voor veel mensen niet meer. De familie en vriendenkring rond Soeharto heeft zich vreselijk verrijkt onder zijn regering. Corruptie heeft altijd in het land bestaan, het was zelfs een van de redenen dat de VOC failliet ging de afkorting kreeg de betekenis Vergaan Onder Corruptie. De Indonesiërs beweren graag dat de VOC de schuld van de heersende corruptie was, zondebok nr 3.
Men zou toch denken dat de regeringen na Soeharto, in een tijd van reformatie en democratie van de fouten uit het verleden hebben geleerd. Dat is niet het geval, de corruptie is de laatste jaren erger dan ooit tevoren en mag zich met de komst van de democratie ook de grote belangstelling van alles en iedereen verheugen. Na Soeharto kon immers iedereen zich met de corruptie gaan bemoeien. Zij die toegang hebben tot de geldstromen tapten deze af, zij die geen toegang hebben zijn tegen corruptie. De Indonesiër zegt dat corruptie de “daging darah bangsa” is, een onlosmakelijk onderdeel van de cultuur. De zwarte economie is groter dan de officiële, en alle vooruitgang die men vandaag de dag ziet is te danken aan de corruptie, want van dat “haram ”verkregen geld worden de leuke dingen gedaan. Corruptie is voor de Indonesiër wat een broodje kaas voor de Nederlander is en de sambal bij de erwtensoep voor de Indo. De corruptie is onuitroeibaar omdat juist zij die regeren er het grootste belang bij hebben dat deze blijft voortbestaan. Met het gecorrumpeerde geld kopen familieleden zich weer in in allerlei functies, met het gevolg dat het ambtenarenapparaat steeds dommer wordt, want op opleiding wordt niet gelet. Zij die gestudeerd hebben beginnen vaak een handeltje om te kunnen overleven, alle kennis die er is opgebouwd wordt op die manier weggegooid. Daarom zal het nooit echt iets met dat land worden. Indonesië is vandaag de dag georganiseerd als de v/m kolonie Indië met Java in de rol van het v/m Nederlandse Gouvernement. Met Jakarta als verzamelplaats voor alle af te tappen geldstromen
Het is wel waar dat de VOC niet direct regeerde maar het dwong vanaf de 17e eeuw de vorsten toch afhankelijk te worden van hen. Het VOC monopolie werd desnoods met gewapender hand gevestigd. Ook middelen als ontvolking (Banda eilanden) werden niet geschuwd. In de 19e eeuw hadden we het cultuurstelsel wat verantwoordelijk was voor een decennia durende ondervoeding onder de bevolking. De wijze waarop de aanleg van de grote postweg van Daendels is geschied en de vele doden die daarmee gepaard ging zou in de 20ste door de Japanse militairen nog eens dunnetjes worden overgedaan in o.a. Thailand. Tot in de 20e eeuw waren er de ten hemel schreiende wantoestanden onder de Javaanse koelies op de Sumatraanse tabaksplantages leidden tot een reprimande van de toenmalige Volkenbond en bijna tot een boycot van Nederlands tabak. De mortaliteit onder de inheemse dwangarbeiders in de gordel van smaragd lag hoger dan die van de krijgsgevangenen in de Japanse kampen. Deze feiten, en het is slechts een kleine selectie, dwingen toch tot enige nuancering als we het hebben over de zegeningen die Nederland gebracht zou hebben in den Oost.
Dat gesteld hebbende, wil dat niet zeggen dat het huidige Indonesië niet een eigen verantwoordelijkheid heeft voor haar ontwikkeling. Of dat alle slechte zaken in Indonesië aan de Nederlandse koloniale overheersing te wijten zijn. Ik bespeur overigens een tegenspraak in het verhaal van Londoh: als Soeharto zo voortvarend was geweest in het land mee te laten gaan in de vaart der volkeren, hoe komt het dat de infrastructuur nog zo slecht is? Het lijkt me dat als hij werkelijk het land had willen ontwikkelen hij dat als een van de eerste dingen had aangepakt. Wat dat betreft heeft Park Chung-hee, de militaire dictator van Zuid Korea, dat beter gedaan. Hij heeft ook veel bloed vergoten, maar zelfs zijn grootste tegenstanders geven toe dat zonder hem, het land nooit zo ver had gekomen.
Harry schreef: Ik bespeur overigens een tegenspraak in het verhaal van Londoh: als Soeharto zo voortvarend was geweest in het land mee te laten gaan in de vaart der volkeren, hoe komt het dat de infrastructuur nog zo slecht is?
__________________
Onder Soeharto waren veel zaken streng gereguleerd o.a. de auto-import, luxe auto’s waren bijna niet te betalen. Het goedkoopste waren een soort busjes voor 9 personen., wie werden meestal voor openbaar vervoer gebruikt. Op de wegen was er lang niet zoveel verkeer als nu. Na de val van Soeharto zijn er een groot aantal dereguleringen ingevoerd, auto’s en zeker motorfietsen zijn betaalbaar geworden. Er worden grote tweedehands vrachtauto’s geïmporteerd die te zwaar beladen worden. Het gevolg is dat door die vreselijke hoeveelheid verkeer dat van een te krap bemeten wegennet gebruik maken dit net in puin rijdt, want zo goed is de kwaliteit van de wegen niet, je lacht je een ongeluk als je ze daar een weg ziet aanleggen.
Men kan wel stellen dat Soeharto de economie van de grond af aan moest opbouwen, want vanaf 1942 was er bijna niets aan het land gedaan, de Japanners hadden veel geroofd, toen nog een oorlog die veel vernielde. Soekarno was ook steeds bezig oorlogjes te voeren en de wereldleider uit aan het hangen, waarbij het rokkenjagen voor hem een zeer hoge prioriteit had. Soeharto bouwde de economie weer op via 5-jarenplannen (Pelita – Pelan Lima Tahun) en gaf ruimte aan buitenlandse investeerders. Ik weet niet wat de prioriteiten in deze Pelita waren, wel dat o.a. de Nederlandse prof. Pen adviseur was in deze. Er is ook het een en ander mislukt van deze plannen. Echter de regeringen na Soeharto regeerden gewoon echt Indonesisch, zonder enig plan. Een van de grote successen onder Soeharto de geboortebeperking (KB – Keluarga Berenacana) is na 1998 helemaal verwaarloosd. Ik hoef niet hier uit te leggen wat arme mensen die helemaal geen vertier of wat hebben gaan doen in de zee van vrije tijd die ze hebben. Het gevolg is dat er de laatste jaren ontzettend veel kindertjes bij zijn gekomen die allemaal moeten leren en allemaal een baantje moeten hebben.
Blijft toch de indruk dat er geen structurele aanpak was. Nogmaals de vergelijking met Zuid Korea dat in de jaren 60 van de vorige eeuw op het niveau van Pakistan was en gebukt ging onder corruptie en incompetentie. Park Chung Hee heeft ingezet op industrialisatie en een paar grote conglomeraten min of meer de vrije hand gegeven op voorwaarde dat ze het land uit het moeras zouden trekken. Er was weinig kennis, en wat er was aan technologie was verouderd en gekocht van Japan. Park verhuurde een deel van zijn leger aan de VS voor de Vietnam oorlog om aan kapitaal te komen. Hij heeft een infrastructuur neer laten zetten waar het land nu nog profijt van heeft. En dat ging op een zeer onorthodoxe manier. Zo liet hij eens een tunnel opblazen die niet goed gebouwd was met de boodschap dat het over moest. Met veel bloed, zweet en tranen en een harde hand heeft hij iets neer gezet dat zelfs de corrupte en incompetente generaals die na hem kwamen niet meer konden verzieken. Hij noch zijn familie zijn er financieel ooit wijzer van geworden.
Het is verbijsterend dat in 2009 er nog steeds totoks / nederlanders zijn die nog in de tempo doeloe denken.
Alsof Nederland de beschaving , welvaart en welzijn naar Indonesia hadden gebracht.
Zoiets zoals gedacht werd in ” Daar werd wat groots verricht” .
Feiten :
1.Toen een kleine opstandige Spaanse kolonie aan de Noorzee via de kennis van de Portugezen naar de archipel kwam waren daar al welvarende en beschaafde koninkrijken.
2.Over de rijstbouw en irrigatie.
De Nederlanders(VOC) kwam in een gespreid bed .
Indonesia en i.h.b Java had al eeuwenoude rijstcultuur , compleet met irrigaties , was ook bekend onder de naam van Jawadwipa.
De rijstschuur van Karawang (West Java) werd aangelegd door Mataram tijdens de belegering van batavia (1628-1629).
Dat later Nederland bepaalde nieuwe technieken en kennis haden opgebouwd was waar , dat hebben ze nodig om de melkkoe (wingevest) sneller te laten produceren.
3.Toen Nederland na ongeveer 3,5 eeuw marginaal de ” baas” werd en binnen 3 jaar de macht verloren had (periode 1942-1945) laten ze een land achter met monoculturen en slecht opgeleide Indonesier. Zie CBS statistiek.
Na ongeveer 60 jr hebben de Indonesiers zichzelf met vallen en opstaan hun eigen leven verbeterd.
Lid van G20 .En terecht .
Algemene opmerking :
Over de zogenaamde eerste ” multinational” VOC heb ik ook vraagteken.
Mijn inziens was VOC een staatsbedrijf die verantwoording schuldig is aan de Staten Generaal.
*Over Repelita =Rencana Pembangunan Lima Tahun.
Repelita 1 werd ingevoerd om de negatieve gevolgen van economische achteruitgang op te heffen.
Door diverse binnenlandse opstanden ,de Dwikora avontuur , de kosten van Trikora (bevrijding van West Irian) , de financiering van megaprojecten zoals Asian Games in Jakarta had men de RE-Pelita geintroduceerd.
De val van Soekarno was mede min of meer versneld door de economische problemen , dat hadden de studenten en scholierendemomstraties in Jakarta duidelijk gemaakt .
Meer dan 6 maanden was Jakarta plat .
*Soeharto kwam in gespreid bedje , de eenheidsstaat was een feit , het volk is “moe” van de economiscge achteruitgang.
Dan heeft Soeharto goed gezien , er werd met geleend geld gesmeten , vergelijk de Indonesische staatsschuld van (OrLa) Soekarnotijd en OrBa(Soehartotijd) .
Er zijn nieuwe dynastieen rijke Indonesiers gekomen al dan niet in een soort symbioseconstructie met de later corrupte Orba (de nieuwe Orde ).
Mensen die in de afgelopen 40 jaar rijk zijn geworden werd door de Indonesiers als (OKB)Orang Kaya Baru genoemd. De nieuwe rijken.
En dan te bedenken dat ik en mijn vrienden als naamloze voetvolk (lid KAMI-KAPPI-KAPI Djaja) staat te demonstreren in de straten van Jakarta .
@ harry:
De infrastructuur in Indonesia was in de afgelopen 40 jaar spectaculair verbeterd.
Het klopt wel dat buiten Java nog ” primitieve ” toestanden heersen.
Je moet het in de perspectief zien.En moet niet vergelijken met Nederland.
Ik heb geluk om Indonesia tot 1968 mee te mogen maken en daarna vaak teruggeweest .
Kan bepaalde zaken vergelijken , van voor 1968 , en na 1968 tot en met heden.
Harry schreef : Blijft toch de indruk dat er geen structurele aanpak was.
___________________
Die structurele aanpak is er al in jaren niet meer, dat is juist het grote verschil met Soeharto en de 4 presidenten die er na hem gekomen zijn. Met uitzondering van Habibie, maar die man werd door de Javanen uitgespuugd, aan hem hebben ze wel de democratie en persvrijheid te danken, maar hij was afkomstig uit Zuid-Sulawesi het ergste wat hij had gedaan was Timor-timor “verkwanselen”. Helaas weet ik weinig van andere landen dan Indonesië e.o., ben ik niet in geïnteresseerd. Mijn indruk was dat toen ik in de 90’er jaren in Indonesië verbleef de maatschappij heel strak georganiseerd maar ook geordend was en dat de mensen vrij tevreden waren, er was hoop op een betere toekomst. Ik kan me ook nog het enthousiasme herinneren waarmee Indonesiërs met westerlingen wilden samenwerken. Daar is na 1998 weinig van overgebleven, op het eerste gezicht lijkt het veel beter in Indonesië te gaan, als je dat afmeet aan de hoeveelheid consumptiegoederen die er te koop zijn, het aantal auto’s motorfietsjes en mobieltjes aan de oren. De shopping malls die er overal worden neergezet, ten koste van de kleine nering. Maar ook hordes vuilniszoekers en voddenrapers, er gaan kinderen dood van de honger, de corruptie tiert welig onder een president die daar verbaal alles aan schijnt te doen, maar in werkelijkheid meer met zijn eigen machten positie bezig is dan het land op strakke manier te regeren en van corruptie onder zijn ministers afwist zonder die aan te pakken.
Vanaf dinsdag a.s. ben ik voor 3 maanden in Indonesië en zal zeker op mijn weblog met persoonlijke indrukken komen over de puinhoop die ik aantref. Ik moet echter toegeven dat ik me erg thuis voel in die chaos 😉
SA schreef : Het is verbijsterend dat in 2009 er nog steeds totoks / nederlanders zijn die nog in de tempo doeloe denken.
___________________
Voor u een oude wijsheid : Wees niet te zeer rechtvaardig en gedraag u niet al te wijs; Waarom zult gij uzelf tot verbijstering brengen ?(Pred.7:16).
Met het ontbreken van de structurele aanpak bedoelde ik nu juist Soeharto. Overigens loont het om de interesse te verbreden aangezien Indonesie niet op zich zelf staat en stond in Azie, maar goed dat is mijn mening.
SA schrijft: Het klopt wel dat buiten Java nog ” primitieve ” toestanden heersen.
Je moet het in de perspectief zien.En moet niet vergelijken met Nederland.
Ik heb geluk om Indonesia tot 1968 mee te mogen maken en daarna vaak teruggeweest .
Kan bepaalde zaken vergelijken , van voor 1968 , en na 1968 tot en met heden.
___
Ik betrek de andere eilanden er niet bij, hoewel ik daar wel wegen heb gezien die erg goed waren aangelegd, waarschijnlijk zijn ze daar minder corrupt dan op Java, bijvoorbeeld de wegen op Ambon en die tussen Amahai en Piru op Seram, verbazingwekkend goed. Op Java zitten de wegen na het regenseizoen vol gaten die door ongemotiveerde werkers worden dicht gestopt om na twee maanden weer open te liggen. Wat wel spectaculair is zijn de files in de diverse grote steden, In Jakarta, Bandung en Medan is er geen doorkomen aan. En natuurlijk de gigantische luchtvervuiling die dat teweeg brengt, in Jakarta staan politieagenten met een masker vervaagd door de smog het verkeer te regelen. Die zullen nooit oud worden. Overigens kijkt een Belanda die gedurende een zeer lange periode in Indonesië heeft gewerkt heel anders tegen dat land aan dat een emigrant die een paar weekjes terug naar zijn geboorteland gaat. Deze laatste zal een donkerroze bril met een sterkte van +10 op hebben. Als je daar werkt kom je er ook goed achter hoe de corruptie daar in elkaar steekt, een vakantieganger heeft daar nauwelijks mee te maken.
Over de grootse daden van de VOC, om uw verbijstering nog even te voeden, ik vind inderdaad dat de VOC grootse dingen en zaken deed. Ik ga totaal niet gebukt onder enig schuldgevoel, want het waren toen andere tijden met andere normen. Ik heb op het gebied van de VOC heel wat gezien in Indonesië, want heb er liefhebberij in uw hele land af te reizen. Wat ik aantrof dwong bij mij grote bewondering voor mijn voorvaderen af. Ik ga me toch echt niet door anderen voor laten schrijven hoe ik moet denken en zeker niet door een Indonesiër.
@Harry,
Mijn interesse is nu eenmaal Indonesië en mijn werk houdt ook ten nauwste met dat land samen. Ieder mens heeft zo zijn beperkingen 😉
@londoh,
U vind zelf dat er door de VOC grootse daden werden verricht maar geeft helemaal niet aan wat voor groots er werd verricht, weinig tot niks dus- Indie werd natuurlijk wel in het groot leeggehaald. De infrastructuur zoals wegen, havens en spoorwegen werden vnl aangelegd om het transport van de specerijen en andere winstgevende producten zo snel mogelijk naar Nederland te verslepen. Natuurlijk had Indie geen verwerkende Industrie, dat gaat alleen maar ten koste van werkgelegenheid in het moederland.
Natuurlijk waren het andere tijden en andere normen, dat heeft niks met schuldgevoel te maken, maar meer hoe vanuit geschiedkundig oogpunt naar Indie wordt gekeken. Kolonialisme is een blijft een onveranderd gegeven,; er is een kolonisator en een gekoloniseerde die wordt uitgebuit, wel iets over te schamen lijkt mij.
En die opmerking over niet door anderen iets te laten voorschrijven en zeker niet door een Indonesiër, vind ik grensoverschrijdende hufterigheid. Vooral dat ZEKER NIET geeft wel duidelijk aan hoe jij “londoh” als gast over Indonesie en Indonesiers denkt, de koloniale kijk op de dingen, tempoe doeloe is nooit aan jou voorbij gegaan.
Die opmerking en jouw schaamteloze arrogantie of is het onbenul daar schaam ik me nou voor. Aan alle Indonesiers op deze blog bied ik plaatsvervangende excuses aan.
Peter van den Broek (geen schuilnaam)
@ Peter,
Ik interesseer me voor de VOC als bedrijf en als initiatief van een paar simpele lieden die “groots” dachten, hoewel ze vaak uit kleine steden kwamen.
Het aanleggen van havens, spoorwegen enz. is iets waar de VOC zich nooit mee bezig heeft gehouden. En wat die verwerkende industrie betreft die is er nog nauwelijks. Anno 2009 verlaten de grondstoffen nog steeds onbewerkt Indonesië voor een uitgeknepen prijs per kubieke meter, niets geleerd van de geschiedenis.
Je hoeft je voor mij niet te schamen, ik heb in 19 jaar heel grote pakken geld naar Indonesië gebracht waarvan veel gewoon is weggegooid, ik heb er om gelachen. Het was vaak leergeld om een andere cultuur beter te leren kennen. Eens per jaar tel je de baten en de lasten bij elkaar op en als je in de plus zit is er toch niets aan de hand. Ik heb daar geen moment honger of gebrek gekend zoals er nog velen in het land dagelijks hebben, omdat er een kleine groep is die daar de leiding hebben behept zijn met een grenzeloos egoïsme.
Men kan geschiedenis als een gangsterfilm zien en proberen te bepalen wie de goeien en wie de slechten waren, ik houd me liever bij de feiten. Wat heeft het voor zin om het slachtoffer van de geschiedenis uit te hangen, verloren tijd, er zijn zoveel leukere dingen in dit leven, door Indonesië reizen bijvoorbeeld……dat ga ik de komende maanden schaamteloos doen.
.
Men hoeft zich niet te schamen voor de daden van de voorouders. Je kan dan wel aan de gang blijven. Maar om trots te zijn op zoiets als genocide en het inrichten van een proto uitroeiingskamp (op Taiwan zo’n 1600 Chinese dwangarbeiders doodgehongerd) is weer het andere uiterste. Je kan bewondering hebben voor hun doorzettingsvermogen en dadendrang, maar ik geloof niet dat de volkeren in dat gebied er per saldo beter van geworden zijn. Je kan het hebben over wegenaanleg (hoeveel doden heeft dat gekost?) en de zegeningen van de westerse “beschaving” waarvan de VOC een van de voorbodes was, maar zaken als de “pacificatie” van Atjeh (tenminste 100.000 dwangarbeiders opgebruikt, de slachtoffers van wat nu als etnische zuivering zou worden betiteld niet meegeteld) en de lange termijn gevolgen van wat toch een jarenlange uitbuiting mag heten zijn niet bepaald uitingen van de westerse cultuur waar men trots op wilt zijn. Als men een balans op zou maken van het koloniale beleid dan zal die toch behoorlijk negatief zijn, vermoed ik. Voor Nederland spreekt dat ze niet al te veel hebben vernaggeld in Indië, zoals dat in de Filipijnen is gebeurd, maar ze hebben ook niets van belang of iets constructiefs achtergelaten. De Japanners lieten tenminste nog zoiets als algemeen onderwijs en een opgeleid kader achter in Korea.
Tya ,
nogmaals het is niet te geloven dat er nog Nederlanders rondlopen die nog steeds in het verleden(tempo doeloe) leven en nog steeds denken dat ze op grond van hun huidskleur beter zouden zijn dan de Indonesiers.
En de Indonesiers de les lezen hoe ze hun leven moeten regelen en hoe ze hun land moeten besturen.
Ik ben ook onder de indruk van de postieve kant van Compagnie van Verre , dat een groep rijke Amsterdamse kooplieden Cornelis de Houtman naar Portugal stuurde om de route naar het Oosten te bemachtigen.
De eerste ” bedrijfspionage” .
Tot zover mijn bewondering , en daarna moet je de rol van VOC als verlengstuk van de Staten Generaal (Octrooi 20 maart 1602) gewoon objectief bekijken.
Gebaseerd op bedrog , list en slavernij etc .
Dat kunnen we met de beschikbare kennis doen , toch ?
Wat hebben ze naar de archipel gebracht , wat hebben ze achtergelaten ?
De enige positief erfenis is de Nederlands Romeinse recht.
Als iemand hier andere pluspunten kan toevoegen hou ik me warm aanbevolen.
Als in 2009 nog steeds mensen rondlopen met het idee dat ze niet gemist kunnen worden door de ex inlanders/gekoloniseerde ben ik echt benieuwd hoe de ” gemiddelde” Nederlanders denken over hun inbreng en daden in het verre N.O.I tot vlak voor 1949.
Hieruit kan ik concluderen dat het bij sommigen een diepe impact had achtergelaten hoe ze binnen 3 jaar uitgespeeld waren .
Wat ze op school geleerd hadden uiteindelijk niet waar te zijn . Toen niet en nu ook niet.
Dat sommigen nog steeds last hebben van Onvoltooid verledentijd syndroom ” ?
Er wordt hier heel erg sterk de nadruk gelegd op de negatieve aspecten van kolonialisme zodat het allemaal heel erg lijkt. Dat is een trend die is ingezet nadat we zoveel landgenoten afkomstig uit de v/m koloniën erbij gekregen hebben. Ieder zijn goede recht hoor. Ik houd me bezig met de handel in koloniale betaalmiddelen in de ruimste zin des woords. Ik ga er echt niet over nadenken dat geld ooit voor duistere praktijken is gebruikt. Verder heb ik in Indonesië vele forten, gebouwen en andere bouwwerken uit de VOC tijd bezocht, dan denk ik ook niet aan de doden. Dat heb ik alleen op oude kerkhoven waarvan ik er erg veel bezocht heb. Het zou overigens eens tijd worden dat daar iets aan gedaan wordt, wat een hemelschreiende bende is dat in de Archipel.
Misschien komt het negatieve beeld voor sommigen beter uit, zodat ze een enigszins beklagenswaardige identiteit aan het verleden kunnen ontlenen dat misschien weer leidt tot subsidies voor projecten waarmede deze zielepoten weer een beetje vrolijk gemaakt kunnen worden. Voor mij echter zitten er aan het kolonialisme echter veel meer zaken vast dan uitbuiting, moord en het niet luisteren naar de stem der Inlanders. Ik denk bijvoorbeeld aan de vorming van Nederlands Indië dat het huidige Indonesië is geworden, gespreid bedje toch om met SA te spreken. Wat ik heel erg storend vind is dat met de kennis en blik van 2009 naar het verleden wordt gekeken en uit de geschiedenis feiten worden gepikt die goed in de kraam van pas komen.
Dit was voorlopig mijn laatste bericht, jullie kunnen het wel stellen zonder mijn “verkeerde” mening. Ik verheug me al op een ontbijt met nasi liwet a.s. dinsdag in het Javaanse.
SA schreef: Wat hebben ze naar de archipel gebracht , wat hebben ze achtergelaten ?
Koffie, thee, rubber, kina, tabak, kentang, kol, wortel, wegen, bruggen, spoor, suikerfabrieken die nog steeds draaien, daarom moet er straks 1,2 miljoen ton suiker geïmporteerd worden in het land dat in de 20’er jaren het tweede suikerproducerende land ter wereld was. Ze hebben schilderen van de Nederlanders gezien (zie Beyond the Dutch) 😉 Een bruikbare taal, een hoofdstad en nog veel en veel meer, het lijkt wel pakjesavond 😉
Het gaat niet aan om de VOC en haar opvolgers te veroordelen voor wat er gebeurd is. Hoewel je denk ik wel hun daden kan leggen naast de toenmalig geldende waarden en normen. M.a.w. wat vond men toen van de daden van onze helden? Coen kreeg in ieder geval een standje en de verrichtingen van Van Daalen kon ook niet de goedkeuring van het hele parlement weg dragen.Er is genoeg wat Nederland bereikt heeft om trots op te zijn, maar de daden van de VOC en wat er uit het kolonialisme voortkwam zijn daar geen onderdeel van. Ja, Nederland heeft hier en daar positieve dingen gedaan in de kolonies, maar dat is te licht en te weinig om als tegenwicht voor het negatieve te dienen. Kolonialisme is an sich negatief. Hitler heeft Duitsland de Autobahn gegeven, maar dat maakt hem nog geen toffe peer.
Goed verhaal, ik ken je enthousiasme voor dit mooie land….geniet ervan vooral van je familie, familie is o zo belangrijk.
Zie uit naar je verslag van je volgende reis……..
liefs
anna