Vernieuwde Indonesiëzaal open in Museum Volkenkunde

Op 27 oktober 2012 organiseerde National Geographic Magazine, in samenwerking met het Museum Volkenkunde, een lezersdag ter ere van de vernieuwde Indonesiëzaal. Voorafgaand aan het programma van deze dag stap ik, een beetje zenuwachtig omdat het om mijn eerste interview gaat, samen met mederedacteur Liselore Rugebregt het Museum Volkenkunde binnen om te spreken met Anne Marie Woerlee, Manager Public Events.

175 jaar Museum Volkenkunde
Opgericht in 1837, is Museum Volkenkunde één van de oudste volkenkundige musea ter wereld. Dit museum is ontstaan uit de Japanse collectie van Philipp Franz Balthasar von Siebolt, een Duitse arts in Nederlands dienstverband die toentertijd naar Nederlands Indië werd gestuurd, en vanuit daar naar het eiland Deshima, een geïsoleerd eiland in de tijd dat Japan zich afscheidde van de wereld. Anne Marie vertelt: ‘Als arts vroeg Von Siebelt veelal geen geld aan patiënten maar voorwerpen. Hij ging ook één keer per jaar mee op hofreis naar de toenmalige hoofdstad: Edo. Onderweg verzamelde hij van alles aan voorwerpen en had hij een tekenaar bij zich die hij alles vast liet leggen dat hij zag.’ Het museum trekt dan ook veel Japanse bezoekers omdat er in Japan niets bewaard is gebleven. ‘Hiervoor heette het museum het Japansch museum. Vanuit de Japan-collectie is het museum door gaan verzamelen en langzamerhand kreeg het museum steeds meer voorwerpen uit Indonesië. Ook het Koninklijk Kabinet van Zeldzaamheden werd toegevoegd.’

Anne Marie en Wendy in gesprek (c) Liselore Rugebregt / Indisch 3.0 2012

Museum Volkenkunde en National Geographic
Het Museum Volkenkunde is meer dan een algemeen volkenkundig museum. Het is een nationaal museum met een rijkscollectie en heeft aandacht voor alle wereldcontinenten. Anne Marie: ‘De afgelopen twee jaar is er flink gerenoveerd in het museum en is er meteen van de gelegenheid gebruik gemaakt om de opstelling te updaten. Zo is in de Indonesiëzaal aandacht voor de Singosari en kun je nu ook een goudcollectie, een aanvulling van krissen en de poppen van de koningin bezichtigen. Het is dan ook erg leuk om samen met partner National Geographic een lezing te organiseren die aansluit bij de Indonesiëtentoonstelling. Meestal gaat de aandacht uit naar een tijdelijke tentoonstelling, maar op deze manier krijg je meer levendigheid en staan ook vaste tentoonstellingen in the picture.’

‘Dat we nu eeuwen later kunnen zien wat de mensen toen droegen, vind ik heel bijzonder.’

Lombok broche (c) Museum Volkenkunde

Band met Indonesië
Als ik vraag aan Anne Marie wat haar favorieten zijn in de vernieuwde Indonesiëzaal, beginnen haar ogen te glinsteren. ‘De Singosari beelden vind ik erg mooi omdat ze heel groot en stoer zijn. Het zijn prachtige beelden en de verhalen erachter zijn adembenemend. De sieraden vind ik heel ook erg mooi, het is een ware droom om ze eens te mogen dragen.’ De twee grote vitrines in de Indonesiëzaal vormen als het ware een schatkamer van gouden sieraden, rituele gebruiksvoorwerpen en krissen die met goud zijn versierd. Nieuw, en ook één van de pronkstukken in de zaal zijn de poppen van de koningin, die eind 19e eeuw speciaal voor koningin Wilhelmina in Indonesië zijn gemaakt. Anne Marie: ‘Dat we nu eeuwen later kunnen zien wat de mensen toen droegen, vind ik heel bijzonder.’ Ik vraag Anne Marie naar haar band met Indonesië. Ze begint te lachen en vol trots zegt ze: ‘Mijn moeder is daar geboren en dit jaar ben ik er voor het eerst met mijn gezin geweest. De ouders van mijn man komen ook uit Indonesië.’ Gevolgd door de herkenbare woorden: ‘Het voelt als thuis.’

Is dit de lezing van Marion Bloem?
Aansluitend op het interview met Anne Marie en een rondleiding door de Indonesiëzaal, lopen we richting de eerste verdieping waar het programma van de National Geographic lezersdag elk moment van start kan gaan. Meteen worden we bij binnenkomst aangesproken: ‘Welke lezing is dit? Is dit de lezing van Marion Bloem?’ ‘Ja meneer, dat klopt.’ Roepen wij in koor. ‘Pardon mevrouw, is dit de lezing van Marion Bloem?’ ‘Ja, dat klopt…’ Het is meteen duidelijk wat het lokkertje van deze dag is. Wij zijn benieuwd, het programma bestaat uit twee lezingen, een lezing van DWDD-kunstredacteur en historicus Pieter Eckhardt over de poppen van de Koningin, en Marion Bloem die onder andere voor zal lezen uit haar nieuwste roman: Een meisje van honderd. Over deze lezersdag kan ik echter kort wezen, met pijn en moeite wist ik wakker te blijven tijdens het ‘monoloog’ van Pieter Eckhardt, voorgelezen vanaf zijn iPad, en Marion Bloem stond duidelijk onder tijdsdruk tijdens het voorlezen. De woorden kwamen als kogels op ons af en deden op die manier afbreuk aan het verhaal. Ontzettend jammer, deze dag had duidelijk beter gekund.

Niettemin is een bezoek aan het museum en in het bijzonder de Indonesiëzaal zeer zeker de moeite van het bezoeken waard, en Indisch 3.0 mag 2X2 toegangskaartjes verloten. Geef hiervoor antwoord op de volgende vraag:

Noem drie hoogtepunten van de Indonesiëzaal in het Museum Volkenkunde.

Mail je antwoord voor 19 november 2012 naar redactie@indisch3.nl en kijk die dag of jouw naam bekend wordt gemaakt op Facebook.