Racisme is geen grap. En al helemaal niet onschuldig.

Als ik me op de statusupdates van mijn Facebook-vrienden mag baseren, heb ik in mijn omgeving alleen maar voorstanders van Zwarte Piet die zeggen: ‘Kom op, het is een onschuldig kinderfeest, doe niet zo overdreven.’ Steun verwacht ik dus mondjesmaat op dit epistel. Elk argument dat het racistische karakter onderstreept, kan rekenen op hoon, spot en “suggesties om te emigreren”, zullen we maar zeggen. Is er nog iemand die hierover een debat kan voeren zonder dat het belachelijk te maken? Want racisme is geen grap. En al helemaal niet onschuldig.

Titel van de afbeelding: Als-je-Zwarte-Piet-niet-leuk-vindt-mag-je-jezelf-geen-Nederlander-noemen

Titel van de afbeelding: Als-je-Zwarte-Piet-niet-leuk-vindt-mag-je-jezelf-geen-Nederlander-noemen. Bron: www.upcoming.nl.

Steun voor Zwarte Piet
Bij Indo’s en niet-Indo’s, jongeren en ouderen, overal zie ik steun voor Zwarte Piet. Facebook-pagina’s die Zwarte Piet promoten, schieten omhoog als paddestoelen. Ik zie spotprenten waarop de Sint met Polen in plaats van Pieten naar Nederland komt en ik lees verbolgen reacties over het onderzoek van de VN naar Zwarte Piet. En ja, ook ik vond in het begin dat “ze” overdreven, de klagers die veelal van Antilliaanse, Surinaamse en Caribische afkomst zijn. Totdat ik erover ging nadenken – los van mijn nostalgische jeugdherinneringen.

Curacao
Ik ben een keer op Curacao geweest. Drie ervaringen zijn mij daarvan zo bijgebleven, dat ik er niet meer naar terug wil. 1. Mijn – zwarte – vrienden uit Santa Rosa bij wie ik logeerde, werden geweigerd bij een van die luxe beachresorts, terwijl ik al naar binnengelopen was. 2. Ik werd met de nek aangekeken in lokale winkels, toen ik Nederlands wilde spreken en 3. Het hele eiland is van west naar oost doorkruist door de weg waarop de slaven hun pad van het ene schip naar het andere schip aflegden.

Slavernij
Antillianen – in dit geval Curacaoenaars – zijn erg gevoelig voor alles wat te maken heeft met slavernij en de daaruit voortvloeiende ongelijkheid, omdat zij, in elk geval op Curacao, dagelijks geconfronteerd worden met dat element van de Nederlandse geschiedenis. Als ze naar Nederland komen, blijft dit perspectief hetzelfde. Ik vind dat erg begrijpelijk. En zelfs herkenbaar.

Koloniale bril
De Indische gemeenschap ziet veel van wat in Nederland gebeurt door een vergelijkbare gekleurde bril; een (post-)koloniale bril. Hoewel de oordelen over goed en slecht varieren, weet een beetje Indo onmiddellijk de achtergrond van de kwesties Rawagedeh en zuid-Sulawesi. Of waarom de leefomstandigheden van de na de soevereiniteitsoverdracht in Indonesie achtergebleven Indo’s zo slecht zijn. En hoezeer  de ‘Indische kwestie’ – de claim om achterstallige salarissen en pensioengelden – verbonden is met de Indische oerbehoefte aan erkenning.

“Zwarte piet moet blijven”(58%)
Om die reden had ik verwacht dat, toen wij vorige week een poll op de site plaatsten en een discussie op Facebook, de Indische gemeenschap in elk geval zou begrijpen vanuit welk perspectief deze discussie komt. Uit de poll blijkt dat die verwachtingen absoluut niet kloppen. De meerderheid (58%) vindt dat ‘onze’ Zwarte Piet moet blijven, zoals vorig jaar op onze site al voorspeld werd door Wim Manuhutu. De discussie op onze Facebook-pagina geeft meer inzicht in hoe Indo’s hierin staan. In het begin van de discussie las ik een paar argumenten die ik in het Hollandse debat mis.

“Zwarte Piet moet weg. Het is een symptoom van een racistisch probleem dat we in Nederland hebben, mede veroorzaakt doordat ons koloniaal verleden nooit is verwerkt en geen onderdeel uitmaakt van ons collectief geheugen. De zwarte piet figuur is een racistische karikatuur van een zwart persoon. Bovendien wordt met de Sinterklaasviering de zwarte slaaf en blanke meester verhouding zonder gene getoond en als ‘vermaak’ gezien. Uiteindelijk hebben Indo’s ook last van dit racisme en koloniaal vertoon. Helaas zullen waarschijnlijk juist Indo’s de zwarte piet figuur vaak verdedigen, zoals Manuhutu in dit stuk uitlegt. Deconstrueer dit symptoom van onverwerkt koloniaal -en slavernij verleden van Nederland en schrap zwarte piet uit de Sinterklaasviering.” – Sarah

“Weg uiteraard. Voor meer argumenten dan in dit hokje passen verwijs ik graag naar 2 artikelen. Een recente: http://www.volkskrant.nl/… en een wat langer geleden: http://www.frontaalnaakt.nl/…/weg-met-zwarte-piet.html” – Ed

“Waarom reageert iedereen met zijn emoties en zijn de argumenten gebaseerd op zijn/haar eigen jeugdsentiment, indo of niet. je moet toch eindelijk erkennen dat zwarte piet een racistische stereotypering is van de neger en dat dit beeld zo langzamerhand wel aangepast mag worden?het schoorsteen sprookje is zo langzamerhand achterhaald lieve mensen en je kunt tradities best aanpassen als deze een racistische ondertoon hebben…..” – Angelique

Maar, zoals het in elk gesprek over dit onderwerp gaat, ook deze discussie werd al snel dichtgetimmerd met dezelfde argumenten voor Zwarte Piet die ik op andere – Hollandse – fora ook vind.

“Ah joh zwarte piet was zwart door t roet van de schoorsteen waar die door heen moest. gezeur allemaal. Nu moet ie eigenlijk anorexia hebben willen we m door de pijpen van de centrale verwarming laten glijden. ha ha. Dat gezeur elk jaar weer. Oerhollands was toch eigenlijk alleen maar de klompendans…”

“Blijven. Maar hij is zwart omdat hij door de schoorsteen klimt dus moet hij niet helemaal zwart geschminkt worden maar gewoon roetvlekken op zijn gezicht en handen hebben. Heel simpel!”

“De grootste racisten zijn de mensen die Zwarte Piet willen afschaffen. Waarom afschaffen ? Moet het hele Sinterklaasfeest dan “blank” zijn ? Leer er toch gewoon mee leven dat het gewoon een oeroud kinderfeest is waar twee symbolische figuren cadeautjes weggeven ! En als je niet tegen zo’n Zwarte Piet kan, vier dan gewoon Kerstfeest met een oude bebaarde man die graag kleine kindertjes op z’n schoot vasthoudt. Oei, mag zeker ook niet meer ? Stelletje frusto’s … … …”

“Zonder zwarte Piet? Das net als Batman zonder Robin.”

Zwarte Piet afschaffen. Ergens begrijp ik wel dat  mensen zo spottend en agressief reageren. Het zijn ook mijn jeugdherinneringen – al walgde ik altijd van de rotte vis die mijn Scheveningse klasgenoten als surprise meenamen. Maar als je zonder nostalgie naar Zwarte Piet kijkt, dan zie je een zwarte of bruine man die de knecht is van de Witte Man, zoals op USA Today te lezen valt.

Bron: http://www.usatoday.com/story/news/world/2013/10/17/dutch-black-pete-netherlands/3000531/

Bron: http://www.usatoday.com/story/news/world/2013/10/17/dutch-black-pete-netherlands/3000531/

Het is veelzeggend dat de commissie voor de mensenrechten van de VN al sinds begin van dit jaar tijd inruimt voor deze kwestie. Ik ben er blij om. Want uiteindelijk komen we alleen van Zwarte Piet af onder druk van het buitenland.

Net zoals de druk die op Nederlnd gezet is om te accepteren dat de kolonie Nederlands-Indie definitief de republiek Indonesie geworden is. Het lijkt er bijna op dat Nederland niet in staat is zichzelf te vernieuwen als het gaat om kwesties van ongeljkheid tussen rassen en naties.